Streszczenie

Tematem bieżącego numeru Aspiracji są relacje polityki i sztuki. Zagadnienie ryzykowne, zważywszy na radykalną polaryzację naszej przestrzeni publicznej, a nawet więcej – jej narastającą redukcję do samych skrajności. Do wrogości. Oczywiście, z jednoczesnym wołaniem o pluralizm, otwartość, równość, wolność...

Streszczenie

Warszawska ASP jest dziś w kleszczach determinacji płynących z przyjętych przez nią regulacji ustawowych oraz ogólniejszych – społeczno-kulturowych. Te pierwsze kierują w stronę prostych odruchów obronnych, zmuszają do porządkowania uczelnianej substancji organizacyjnej i finansowej. Sprowadza się to do działań dyscyplinujących, wręcz do „furii ewaluacyjnej”. Rosną napięcia spowodowane brakiem bądź arbitralnością kryteriów ocen. Mamy też do czynienia z nadaktywnością „ekonomistów” przeliczających zasoby ludzkie na pieniądze z państwowych dotacji...

Streszczenie

Polityczność zastąpiła we współczesnej sztuce odniesienia transcendentne. I nie ma w tym nic zaskakującego, zważywszy że już ponad 100 lat temu Nietzsche skonstatował śmierć Boga. Często źle interpretuje się jego słowa jako manifest ateizmu. Tymczasem on tylko trafnie zdiagnozował stan społeczeństw Zachodu, dla których Bóg przestał być ważny, istotny, oddalił się. Umarł. To, co wydarzyło się później: nazizm i komunizm, czyli próba zastąpienia Boga ideologiami – z jednej strony rasistowską koncepcją narodowego socjalizmu, a z drugiej – komunizmu z jego koncepcją walki klasowej i budowania utopii na ziemi, tylko tę diagnozę potwierdza...

Streszczenie

W dość niespokojnych czasach, w których przyszło nam żyć, zarówno działania artystów, jak i ich dzieła zaczynają nierozerwalnie wiązać się z polityką. Można pokusić się o stwierdzenie, że są od niej uzależnione – uwikłane w pewnego rodzaju pasożytnicze współżycie. Działania polityczne stają się zatem pożywką dla artysty, który operując wypracowanym przez siebie językiem (w tym przypadku malarskim), tworzy wypowiedzi oraz sytuacje wyraźnie zaangażowane ideowo, politycznie oraz społecznie...

Streszczenie

Od razu przyznam, że jestem fanem polskiej sztuki neoawangardowej z lat 60.,70. i 80. XX wieku. Z pewnością nie fanem bezkrytycznym, jednak na tyle zdecydowanym, że chętnie bym widział stały trend sięgania do tej sztuki, niemal regularnie przynoszący kolejne wystawy lub publikacje. Choćby tak, jak było w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku, kiedy pojawiły się takie wymowne fakty jak wystawa i publikacja Warsztat Formy Filmowej (CSW Zamek Ujazdowski, 2000), cykl Zbigniewa Libery Mistrzowie (Atlas Sztuki, 2004), książka Łukasza Rondudy i Piotra Uklańskiego Sztuka polska lat 70. Awangarda (2009) oraz kilka publikacji i wystaw związanych z Janem Świdzińskim...

Streszczenie

Tytuł wystawy FOR/MA/CJA, zaprezentowanej w stołecznej Galerii XX1 (kurator: Jacek Staszewski) to zarazem nazwa nieformalnej grupy tworzonej przez trzech absolwentów, a obecnie dydaktyków Wydziału Grafiki ASP w Warszawie: Rafała Kochańskiego, Piotra Siwczuka i samego Staszewskiego...

Streszczenie

Wystawa malarstwa Magdaleny Kuleszy-Fedkowicz pt. Lisy mają nory, ptaki swoje gniazda w Otwartej Pracowni w Krakowie (luty – marzec 2021 roku) dla jednych jest przykładem sztuki akademickiej, dla innych poszukiwaniem symbolizmu, a nawet ekologizmu lub szamanizmu...

Streszczenie

Szablonowy ludzik ucieka z płótna, patrząc w lewo. Multiplikuje się, nagle stado podobnych postaci opanowuje obrazy. Always Look on the Left Side of Life – mówią malarze, trawestując słynną piosenkę Pythonów Always Look on the Bright Side of Life. W obecnych czasach wezwanie do szukania jasnych stron życia brzmi dość cierpko...

Streszczenie

W trudnych, pandemicznych czasach łatwo zasklepić się w sobie, zamknąć na zewnętrzny świat, by przeczekać. Na dłuższą metę bierność okazuje się jednak niezbyt dobrą strategią. Lepiej działać „mimo wszystko”, nie poddawać się paraliżującej opinii, że „nic już nie będzie takie jak wcześniej”. Przecież nigdy tak nie było. Niezmienna pozostawała jedynie natura rzeczy, w tym ludzka mentalność, człowiecze potrzeby i pragnienia. Działanie jest ich naturalnym następstwem, także w sztuce, wszak odpowiada na żywotne potrzeby zarówno tworzącego, jak i odbiorcy...

Streszczenie

Jerzy Ludwiński, jeden z najwybitniejszych polskich krytyków i teoretyków sztuki drugiej połowy XX wieku, w 1971 roku zasugerował istnienie pewnych faz rozwoju sztuki, na które składały się fazy: przedmiotu, przestrzeni, czasu, wyobraźni, totalna i zerowa...

Streszczenie

Sztokholmskie galerie zajmują się zazwyczaj poszukiwaniem nowości i „produkcją” sukcesów. Galeria Andersson-Sandström czyni wyjątek, pokazując twórczość zmarłego w 2007 roku Torstena Renqvista...

Streszczenie

Lustrzane rzeczy to obrazy konceptualne. Sikorski na swojej stronie internetowej umieścił je w kategorii „farba”, odżegnując się od słowa obraz, lecz nie od faktu, że zostały namalowane: zgadzał się z określeniem „malarstwo konceptualne”. Bo też mało co lepiej mieści się w kategorii obrazu niż lustrzane odbicie. Grecy upatrywali w nim początków malarstwa, dla Leonarda zwierciadło było ideałem obrazu...

Streszczenie

Moja koncepcja obrazu cyfrowego polegała na nieregularnych podziałach pola prostokąta lub kwadratu na niezliczoną liczbę nieregularnych prostokątów. Założyłem, że podziały będą nieregularne, aby zachować continuum. Założyłem też nieregularny podział liniami prostopadłymi tak, że gdyby rozciąć obraz i ustawić obok siebie liniowo wszystkie jego elementy, każdy byłby inny w proporcjach i innej wielkości...

Streszczenie

Biennale Lubelska Wiosna odbyło się po raz pierwszy w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie i od razu zanotowano prawie 300 zgłoszeń. Zdaniem przewodniczącego jury Sławomira Tomana świadczy to o luce, którą impreza stara się wypełnić...

Streszczenie

Zupełnie nowe myślenie o przestrzeni w obrazie pojawiło się w twórczości Stefana Gierowskiego w momencie, kiedy na jednolitym kolorze tła pojawiły się drobne punkty drugiego koloru. Zastosowanie tego zabiegu otworzyło nowe horyzonty niekończących się badań nad przestrzenią w malarstwie...

Streszczenie

Krytyka sztuki – o tym jest ten tekst – to próba przetłumaczenia obrazów na język (np. na polski). Musi zatem mieć coś wspólnego ze stawianiem mostów. W starożytnym Rzymie budowniczych mostów nazywano pontifices, a ich główny budowniczy (pontifex maximus) wciąż tam mieszka...

Streszczenie

Cokolwiek termin „sztuka” miałby obecnie znaczyć, dla starożytnych miał zupełnie inny sens. Wówczas panowały dwie formy sztuki: sztuka życia (ars vivendi) i sztuka umierania (ars moriendi). Oduczyliśmy się tej drugiej, za to pierwsza pojawiła się niedawno ponownie w formie, która jest, delikatnie rzecz ujmując, zaskakująca. Nazywa się ją „biotechniką”...

Streszczenie

Frank Auerbach pracuje spontanicznie. Kieruje się intuicyjnym przekonaniem, że pod powierzchniową rzeczywistością znajduje się zestaw formalnych powiązań, które artysta pragnie, ale także – determinowany poczuciem wewnętrznej konieczności – musi odszukać. Ostatecznym celem jest osiągnięcie pewnego efektu, jednak przystępując do pracy, nie wie, jak ów efekt ma wyglądać...

Streszczenie

Na początku marca 2021 roku w warszawskiej Kordegardzie Galerii Narodowego Centrum Kultury otwarto wystawę fotografii Białoruś. Marsz wolności. To druga ekspozycja, jaką zorganizowano w Polsce od sierpnia 2020 roku, gdy Aleksandr Łukaszenka sfałszował wybory prezydenckie, i druga zorganizowana w Warszawie...

Streszczenie

Chciałyśmy zabić demiurga, a własne życie uczynić wolnym. Rozszyć cień ojca kładący się za nami. Uczyniłyśmy to. Odebrałyśmy życie jemu, ale i sobie. Dlaczego tak postąpiłyśmy? Za wiele było w nas cierpienia tłoczonego farbą, za instrukcją mistrza. Jednak kto mógł przewidzieć, że zgasną szepty pędzla tak czule nas głaszczące! Kto wiedział, że niedopowiedzenia pozostaną po wieczność uchylone, a my, niedokończone dzieła i te nienamalowane przecież jeszcze, odtąd goreć będziemy w bólu niemocy swego dopełnienia, niczym wciąż odrastająca wątroba Prometeusza...