Słowa kluczowe

The Lady of Shalott |My Last Duchess |Alfred Tennyson |Robert Browning

Streszczenie

The concept of self-identity is one of the major issues of the postmodern philosophy. According to Derrida's theory, “the self can never be entirely separated from the other”, therefore one can never gain complete knowledge of what one is. Similarly, Lacan argued that since the self is determined by language, one's identity is “constantly reconstituted and in constant flux”. The notion of self-identity is thus not given and fixed, but it “has to be routinely created and sustained in the reflexive activities of the individual”.

Słowa kluczowe

Martin Heidegger |ekstaza |horyzont

Streszczenie

Pytamy o ekstazę i horyzont w kontekście rzuconego w świat jestestwa, podejmując namysł nad czasowością i znaczeniem bycia-w-świecie jako projektu, pytamy także, odnosząc się do tych pism Martina Heideggera, które zwracają uwagę na motyw zamieszkiwania w czwórni świata. Celem niniejszego artykułu jest ujawnienie związku, jaki zachodzi między ekstatycznością i horyzontalnością a pojęciami „otwartość‟ i „Otwarte‟. W dalszej części zostanie on poddany analizie w oparciu o wybrane teksty niemieckiego filozofa. Z uwagi na przedmiot punktem odniesienia będą prace zarówno sprzed tzw. zwrotu, jak i pochodzące z okresu późniejszego.

Słowa kluczowe

tożsamość |identyfikacja językowa |Tybetański Region Autonomiczny

Streszczenie

Gdy dwóch lub więcej aktorów etnicznych dąży do zrealizowania przeciwstawnych celów bądź dwie grupy wypełniają podobne zadania, lecz kosztem strony przeciwnej, wówczas sprzeczność interesów rywalizujących grup etnicznych implikuje powstawanie sytuacji konfliktowych. Z tego powodu stosunki etniczne uznaje się za konfliktowe niejako z natury. Oczywiście współistnienie w ramach systemu wieloetnicznego może i powinno obejmować stosunki poprawne i harmonijne, oparte na zasadach etnicznej współpracy, porozumienia i respektowania odrębności, jednakże gdy w grę wchodzi partykularny interes, postrzegany jako żywotnie związany z rozwojem lub przetrwaniem grupy, etniczne konflikty objawiają się w postaci aktów przemocy lub w formie nacisków administracyjno-prawnych. Niniejszy artykuł analizuje wpływ konfliktowych relacji etnicznych na kształt i przebieg procesu zmiany identyfikacji językowej wśród przedstawicieli tybetańskiej mniejszości narodowej w Chińskiej Republice Ludowej. Prezentuje równocześnie oddziaływanie owej zmiany na redefinicję tybetańskiej tożsamości etnicznej.

Słowa kluczowe

góralskie reprezentacje |Podhale |Zakopane

Streszczenie

Jakże trudno jest dziś – w epoce niezwykle płynnej nowoczesności, w targowisku różności, w supermarkecie kultury – żyć w zgodzie z własnymi marzeniami, które potrafią szybować – naraz! – w zupełnie różnych kierunkach! „Uwielbiamy zachwycać się czymś nowym, chętnie sytuujemy się w egzotycznej scenerii, a zarazem, jak inżynierowi Mamoniowi z Rejsu, podoba się nam najbardziej to, co już znamy… I dlatego tak chętnie przyjeżdżamy do Zakopanego i na Podhale (…). I jeszcze ta góralszczyzna – tak nam bliska zarazem i tak egzotyczna. Przecież nikt w Polsce nie ubiera się, buduje, mówi, tańczy i nie gra tak jak górale podhalańscy, a mimo tego właśnie podhalański folklor wydaje nam się tak bardzo polski”...

Słowa kluczowe

transkulturowość |Tanizaki Jun'ichiro

Streszczenie

Badania transkulturowe cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród filozofów, estetyków czy kulturoznawców. Chociaż nikt nie neguje faktu, iż wymiana myśli, idei czy dziedzictwa kulturowego trwała między ludźmi od wieków, w tym momencie dotarliśmy do pewnego rodzaju punktu zwrotnego. Prędkość, z jaką następuje wymiana informacji, powszechny dostęp do mediów elektronicznych i niebywale szybkie środki transportu powodują, że nasza rzeczywistość, nasz świat w bardzo krótkim czasie powiększa się o niebywałą ilość danych. Poczucie przynależności do miejsca, do lokalnej wspólnoty, powoli przekształca się w rodzaj więzi z dużo większą liczbą osób, które mają podobne zainteresowania, cele czy zwyczaje. Podróżując po świecie, w coraz większej liczbie miejsc czujemy się „jak w domu”. Podobny styl ubioru, te same marki produktów, a także podobne jedzenie sprawiają, że nie odczuwamy już tak silnie wyobcowania. Wartościom, które wcześniej miały charakter lokalny, nadaje się wymiar uniwersalny i powszechny. Te same procesy dotyczą także sztuki. Przeciętny mieszkaniec Tokio, Hamburga czy Pekinu nie będzie miał specjalnych problemów z rozpoznaniem obrazów Miro czy Picassa. Ale nawet w momencie, kiedy nie rozumiemy przesłania i kontekstu dzieła, jak mówi Wolfgang Welsch, jesteśmy w stanie odczuć jego aurę, to dzieło nas fascynuje i przyciąga. Takie doświadczenie wzbogaca nas i otwiera na przestrzenie wcześniej nieznane.

Słowa kluczowe

Eurypides |Trojanki |grecka tragedia antyczna

Streszczenie

Przedmiotem moich zainteresowań jest grecka tragedia antyczna, dlatego celem rozważań artykułu będzie próba analizy tekstu jednego z trzech klasycznych dramaturgów. Opisywanie tragedii jest zadaniem niezwykle trudnym, ponieważ wymaga umiejętnej lektury dramatu (z całym jej obszernym kontekstem historyczno-literackim), jak i kuszącym, gdyż pozwala dotknąć transcendentnego świata starożytnych Greków w formie najbardziej dynamicznej (dialogowość), sugestywnej (akcja w działaniu) oraz kunsztownej (muzyczność i sakralność). „Transcendencja jednak jawi się tam przede wszystkim jako bezwzględna siła, wobec której człowieka niejednokrotnie nie stać na przetrwanie”, gdyż „istotnym pierwiastkiem świata przedstawionego w tragediach jest tragiczność”. Według niemieckiego filozofa Maksa Schelera, tragiczność przejawia się na płaszczyźnie zdarzeń, losów i charakterów – jest „ciężkim, chłodnym tchnieniem, które wychodzi z rzeczy samych i mroczną poświatą, która je otacza i w której nam świta pewna szczególna własność świata”. Ową „szczególną własnością świata” tragedii antycznych nazwałabym okaleczoną kondycję ich bohaterów oraz teologię wiary, w którą wpisane jest cierpienie.

Słowa kluczowe

Orient |Okcydent |pogranicze tożsamościowe |Edward W. Said

Streszczenie

Mówiąc o zjawisku pogranicza tożsamościowego w biografii Edwarda W. Saida, amerykańskiego pisarza pochodzenia palestyńskiego, uznawanego za prekursora studiów postkolonialnych i jednego z najwybitniejszych współczesnych myślicieli, nie sposób nie zwrócić uwagi na wielość wymiarów pograniczności społeczno-kulturowej rodziny, w której przyszło pisarzowi dorastać. Jej wielokulturowość, w sensie społecznym, miała swoje odzwierciedlenie na poziomie osobowościowym w postaci mieszanej kultury symbolicznej, którą charakteryzowali się zarówno Said, jak i jego rodzice.