Numer 17 (2/2017)
Redaktorzy: Iga Łomanowska, Ewa Modzelewska, Fryderyk Kwiatkowski, Joanna Stożek, Taras Leshkovych
Spis treści
Strony
Pobierz
Agnieszka Kiejziewicz
Wybrane aspekty rozwoju nowego japońskiego kina eksperymentalnego po 2000 roku na przykładzie twórczości Kazuhiro Goshimy
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.01
7 – 17
PDF

Słowa kluczowe

eksperyment audiowizualny |japoński film eksperymentalny |film |Kazuhiro Goshima |Collective [+] |instalacja audiowizualna

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie dokonań młodych japońskich reżyserów zajmujących się filmowym eksperymentem po 2000 roku, którzy próbują zmienić społeczny odbiór sztuki spoza głównego nurtu poprzez zainteresowanie widzów awangardą filmową w jej eksperymentalnej formie, przy jednoczesnym wykorzystaniu najnowszych osiągnięć technologicznych. Jednym z takich artystów jest Kazuhiro Goshima, koncentrujący się na opracowaniu pionierskich sposobów zastosowania najnowszych osiągnięć grafiki komputerowej w kinie eksperymentalnym. Goshima jest mistrzem rejestrowania gry świateł i cieni w przestrzeni miejskiej, a „bohaterami” jego filmów są budynki oraz przedmioty codziennego użytku. Sztuka wizualna artysty łączy w sobie wiele kierunków działalności twórców nowego japońskiego kina eksperymentalnego: wykorzystanie metod animacji komputerowej, zainteresowanie przestrzenią miejską oraz postulat potrzeby pielęgnowania związku człowieka z naturą. Przedstawienie i analiza wybranych filmów autora pozwala na zobrazowanie najważniejszych cech charakterystycznych nowego japońskiego kina eksperymentalnego, co może stanowić wprowadzenie do dalszych badań.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Joanna Stożek
O ekfrazie w Kartkach z podróży Józefa Ignacego Kraszewskiego. Próba syntezy
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.02
21 – 38
PDF

Słowa kluczowe

ekfraza |Grand Tour |korespondencja sztuk |dziennik podróży

Streszczenie

Artykuł dotyczy problemu obecności ekfrazy w Kartkach z podróży Józefa Ignacego Kraszewskiego. Pierwsza część pracy poświęcona została problematyce statusu ekfrazy oraz określeniu okoliczności powstania analizowanego utworu. Kluczowa część artykułu stanowi próbę ukazania różnorodnych sposobów komponowania ekfraz, które zastosował Kraszewski. Analiza wybranych przykładów ekfraz prozatorskich pozwala wskazać na istotne cechy narracji pisarza dotyczącej dzieł sztuki malarskiej, rzeźbiarskiej oraz architektonicznej. Artykuł podejmuje również problem zsubiektywizowanego odbioru sztuki przez podmiot autorski w Kartkach z podróży oraz zjawiska „ucieczki od ekfrazy” w zapiskach Kraszewskiego.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Brygida Sawicka-Stępińska
Osłabienie realizacji hiszpańskiego fonemu /s/ w języku spikerów radiowych w Guayaquil w Ekwadorze – badanie pilotażowe
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.03
39 – 57
PDF

Słowa kluczowe

osłabienie /s/ |język hiszpański w Ekwadorze |fonetyka języka hiszpańskiego |fonetyczne badanie korpusowe |język w mediach

Streszczenie

Artykuł przedstawia metodologię oraz wyniki badania pilotażowego dotyczącego osłabienia fonemu /s/ w mowie spikerów stacji radiowych w mieście Guayaquil w Ekwadorze. Guayaquil to największe miasto ekwadorskiego wybrzeża oraz najludniejsze miasto kraju. Używany przez jego mieszkańców wariant języka hiszpańskiego nie doczekał się niemal żadnych opracowań językoznawczych. Na potrzeby badania w styczniu i lutym 2017 roku utworzony został niewielki korpus, złożony łącznie z około 10 minut audycji o zróżnicowanym charakterze. Audycje podzielono na dwie grupy w zależności od stylu wypowiedzi spikerów – styl A, reprezentujący mowę niespontaniczną, oraz styl B, reprezentujący mowę spontaniczną. Badanie potwierdziło, że zmienna „styl” wpływa na wybór jednego z alofonów fonemu /s/. W artykule wyszczególniono również dodatkowe parametry, które zostaną uwzględnione w badaniu docelowym.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Gabriel Bednarz
Dopuszczalność zabijania w obronie własnej w świetle stanowiska Judith Jarvis Thomson
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.04
59 – 70
PDF

Słowa kluczowe

Thomson |obrona własna |etyka |moralność

Streszczenie

Zagadnienie wskazane w tytule mojego artykułu posiada swoje źródło w definicyjnym określeniu osoby postronnej zaproponowanym przez Judith Jarvis Thomson w tekście Obrona własna. Ma więc ono charakter analityczny. Thomson, filozofka moralności i reprezentantka nurtu analitycznego, jest znana głównie z tekstów naukowych w obronie aborcji, a także ze swojego stanowiska nieuwzględniającego szczególnych uprawnień niektórych jednostek (uprawnień typu agent-relative). Celem artykułu jest wskazanie trudności w rozstrzygnięciu na gruncie stanowiska Thomson, czy w pewnym prawdopodobnym i problematycznym przypadku osoba, której życie jest zagrożone, ma prawo do obrony własnej. W tekście nazywam ten przypadek Człowiekiem Śpiącym. Pokazuję jego możliwe problematyczne konsekwencje, które jak wykazuję na końcu artykułu, dotyczą również głównej sytuacji przedstawionej w Obronie aborcji.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Bartosz Piotr Bednarczyk
L’Expérience de la fragilité du sens dans La Nausée de Jean-Paul Sartre
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.05
71 – 87
PDF

Słowa kluczowe

Jean-Paul Sartre |Edmund Husserl |l’existentialisme |le sujet transcendantal |le sens |la constitution |la phénoménologie |la Nausée |egzystencjalizm |podmiot transcendentalny |sens |konstytucja |fenomenologia |Mdłości

Streszczenie

Le présent article constitue un essai d’analyse d’un problème crucial pour le roman de Sartre à la lumière de la réflexion phénoménologique sur la notion de «sens». Cette œuvre reflète la fascination de l’auteur pour la méthode philosophique proposée par Husserl, mais en même temps elle témoigne de certains changements visibles dans la réception sartrienne de ladite méthode. Dans la phénoménologie le sens d’une chose, qui se laisse définir comme «être tel et tel» de la chose, est découvert comme un effet du travail de la constitution transcendantale réalisée par le sujet. Pourtant, la phénoménologie classique de Husserl n’a pas posé la question cruciale de la manière d’être du sujet constituant. La réflexion sur l’existence humaine mène à la découverte du sujet dans sa fragilité, en dévoilant en même temps la fragilité du sens constitué. L’analyse du roman de Sartre est concentrée sur le problème phénoménologique du sens dans ses trois dimensions: dans la relation entre le héros principal et la réalité des choses, le héros et les autres et aussi le héros et lui-même. Enfin, la réflexion présentée conduit à l’éclaircissement de l’expérience de «la Nausée».

Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy kluczowego problemu tytułowej powieści Jeana Paula Sartre’a przez pryzmat refleksji fenomenologicznej nad pojęciem „sensu”. Dzieło to odzwierciedla fascynację autora metodą filozoficzną zaproponowaną przez Edmunda Husserla, a zarazem wskazuje na zasadnicze przesunięcia, które dokonują się w Sartre’owskiej recepcji tej metody. W fenomenologii sens rzeczy, który zdefiniować można jako „bycie tym oto” danego obiektu, zostaje uznany za efekt pracy konstytucji transcendentalnej podmiotu. Klasyczna fenomenologia Husserla nie zadała jednak kluczowego pytania o sposób bycia podmiotu konstytuującego ów sens. Namysł nad egzystencją człowieka wiedzie do odkrycia podmiotu w jego kruchości, ujawniając tym samym kruchość ustanawianego przezeń sensu. Zaprezentowana analiza powieści Sartre’a skupia się na ukazaniu problemu sensu w trzech wymiarach: w stosunku głównego bohatera do świata rzeczy, innych ludzi i wreszcie – samego siebie. Prezentowana refleksja prowadzi do wyjaśnienia kluczowego w powieści doświadczenia „Mdłości”.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Łukasz Byrski
Of Many Souls of Man: Comparative Studies on the Concepts of a Soul(s) in Different Cultures
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.06
91 – 111
PDF

Słowa kluczowe

Ancient religions |Egypt |Bible |soul

Streszczenie

Throughout the history many different concepts concerning afterlife have been developed. Especially the spiritual forms that are leaving the body after the death of a person. The term “soul” is not very precise in that context and this paper is trying to explain definitions of  a “soul” based on the variety of examples from history of human beliefs. It is obvious that simple and single definition cannot be formulated for all different kinds of religions but the classification of at least some elements would be very helpful for studying the matter further. The source material taken into consideration include Siberian shamanism, ancient Egyptian religion, Mesopotamian and Anatolian concepts, as well as the Chinese and the Maya beliefs.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Magdalena Janas
«Скажите гдѣ быть га, и гдѣ стоять глаголю?» (О произношении звука, обозначаемого буквой г, в эпоху становления норм русского литературного языка нового типа)
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.17.07
113 – 128
PDF

Słowa kluczowe

М. В. Ломоносов |историческая фонетика русского языка |взрывное и фрикативное произношение г |нормы русского языка XVIII века

Streszczenie

Данная статья посвящается проблеме правильного озвучивания буквы г в XVIII-м веке в России. Исходной точкой являются две последние строки стихотворения М. В. Ломоносова О сомнительном произношении буквы Г в Российском языке, почти полностью составленного из слов, содержащих в себе знак г. Анализ произведения, направленный на ответ на вопрос, заданный поэтом в названном фрагменте (От вас совета жду, я вам даю на волю: Скажите где быть га и где стоять глаголю?), предваряется представлением истории праславянского звука *[g] в славянских языках, в частности, в русском, так как в ломоносовские времена в нем сосуществовали две артикуляционных нормы – со взрывным [g] и фрикативным [γ]. Поскольку сложившаяся на территории России двойная практика артикуляции стала одним из пунктов спора между поэтами-реформаторами (Ломоносовым, Тредиаковским и Сумароковым), пытающимися ввести единые орфографические правила, в статье приводятся взгляды названных писателей на интересующий нас вопрос, а также их критические высказывания на счет мнений соперников. В последней части статьи проводится анализ стихотворения М. В. Ломоносова, в котором учтено правильное произношение г во всех словах, составляющих данное произведение.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Pobierz cały numer
1 – 132
PDF
Towarzystwo Doktorantów
Czapskich 4/14
e-ISSN 2082-9469
Uniwersytet Jagielloński
31-110 Kraków
ISSN 2299-1638