Słowa kluczowe

pamięć zbiorowa |Bukoliki |Wergiliusz |Kalpurniusz Sykulus

Streszczenie

This paper examines the use of social memory in the pastoral poetry of Virgil and Calpurnius Siculus. A comparison of the references to Rome’s social memory in both these works points to a development of this phenomenon in Latin bucolic poetry. Whereas Virgil’s Eclogues express a genuine anxiety with the preservation of Rome’s ancient customs and traditions in times of political turbulence, Calpurnius Siculus’s poems address issues of a different kind with the use of references to social memory. Virgil’s shepherds see their pastoral community disseminating: they start forgetting their lays or misremembering verses, indicating the author’s concern with Rome’s social memory and, thereby, with the prosperity and stability of the Res Publica. Calpurnius Siculus, on the other hand, has his herdsmen strive for the emperor’s patronage and a literary career in the big city, bored as they are by the countryside. They desire a larger, more cohesive and active urban community in which they and their songs will receive the acclaim they deserve and consequently live on in Rome’s social memory. Calpurnius Siculus’s poems are, however, in contrast to Virgil’s, no longer concerned with social memory in itself.

Słowa kluczowe

czas |przestrzeń |Pieśn o Cydzie |deiksa |epika

Streszczenie

The aim of the article is to incorporate the deixis theory into the study of the Castilian epic. Given the oral performance of the Cantar de Mio Cid, the very act of its communication can be analysed by pragmatic tools. Moreover, the spatial and temporal references included in the text, in many occasions, seem to match the ‘here and now’ of the performer and his audience. In the main part of the paper we state that there is a strong correlation between the space and time dimensions of the CMC, which is already implied by the plot consisting of constant movements (in space and time) of the characters. Firstly, we explore the references to the ‘dynamized’ space, stressing some signifi cant manipulations of the deictic phenomenon. In the second part of the article, we argue that the temporal dimension of the poem seems to be dominated by its spatial conceptualization. As a conclusion we suggest to complement the linguistic analysis of the CMC with the pragmatic aspects of the text in order to reinterpret certain passages or to shed some light on the performative character of the Epic genre.

Słowa kluczowe

dramat |retoryka |poetyka |klasycyzm francuski |postać teatralna

Streszczenie

Koncepcja postaci dramatycznej zaproponowana przez pierwszych francuskich teoretyków teatru z kręgu kardynała de Richelieu, Jeana Chapelain i Julesa de la Mesnardiere jawi się jako dość wierna transpozycja idei Arystotelesa wyłożonych w VI i XV rozdziale Poetyki. W późniejszym okresie, trzeci z tej grupy autorów, Francois Hedelin d’Aubignac odrzuca kategorie arystotelejskie, budując teorię postaci w oparciu o elementy zaczerpnięte z rzymskiej teorii retoryki. Analiza koncepcji postaci w klasycystycznej teorii dramatu pozwala na odtworzenie relacji pomiędzy dwoma sposobami ujmowania dzieła dramatycznego w XVII wieku. Pierwszy sposób, wyznaczony przez poetykę jest tradycyjny, jego metody są ustalone od czasów Arystotelesa, drugi sposób, to ujęcie praktyczne, bądź praktyka teatru jest w XVII nowy i został wynaleziony przez księdza d’Aubignac. O ile poetyka koncentruje się na strukturalnej analizie dzieła, przedmiotem zainteresowań praktyki jest funkcjonowanie tego dzieła w komunikacji teatralnej. Ponieważ ich przedmiot jest wspólny a rozbieżności dotyczą tylko aspektów jego opisu, poetyka i praktyka mogą być stosowane równocześnie do opisu tego samego dzieła dramatycznego. Nie wchodzą więc w konkurencję, ani nie wykluczają się wzajemnie.

Słowa kluczowe

modernizm |surrealizm |nacjonalizm kulturowy |periodyki literackie |poezja

Streszczenie

Literary Surrealism in Britain was a unique manifestation of the French incarnation, which took on board some of the founders’ poetic and aesthetic claims, but then fused them with an already developing structural trend that I identify as a shift away from high modernist aesthetics to late modernist culturalism. It is this later culturally and politically-invested phase of Surrealism that was primarily imported to Britain in the mid-1930’s, and was greeted with some sympathy as another face of the British Popular Front, which incorporated a broad range of Leftist discourses to combat the rise of Fascist sentiment in Britain and on the European continent. In other words, Surrealism’s textual innovations were muted in favour of cultural claims that could be made in service of not only anti-Fascist sentiment, but also in terms of an English literary tradition. In addressing the competing discourses over Surrealism’s role in Britain, a picture develops of a periodical formation that carried out a vibrant exchange, but one that sacrifi ces poetic production for cultural claims.

Słowa kluczowe

romantyzm |Yeats |Bloom |jaźń

Streszczenie

In the article I engage Harold Bloom’s reading of the two late Yeats lyrics “The Gyres” and “Lapis Lazuli” in order to investigate the peculiar construction of Yeats’s fi gure of the poet, which Bloom only hints at. By investigating the dialectical transaction in the two poems between death as a principle of literal reductiveness and the lively openness of poetic fantasy, I would like to show that the two lyrics (which may be assumed to be generic of the later Yeats oeuvre) emphasise an anti-humanist curtailment of life in a systemic frame and, at the same time, reveal that this reduction paradoxically opens a path for poetic expression. Whereas Bloom’s attention is directed to the poet-as-poet, Yeats’s poems present poetry as antithetically bound up with bodily existence. With close attention to Bloom’s reading of Yeats’s poetry, I explore the idea of an acceptance of oncoming death understood as an impulse to poetic expression.

Słowa kluczowe

literatura |Walia |międzynarodowość |niekonwencjonalność |bilingwalizm

Streszczenie

John Ellis Williams was a prolifi c literary fi gure in Welsh and English letters during the twentieth century. Very little has been written about him or his work. In many ways, Williams was an anti-Establishment fi gure to both cultures. Conformity was anathema to him. A man who could feel as much at home in his Gwynedd as with the Roma of the Sacro Monte. Brought up in the Church in Wales, experiencing the Home Guard and the RAFVR, it was the correspondence with Simone de Beauvoir and the approval of his style by Steinbeck, which reinforced his world outlook. Further, when he wrote – works of an autobiographical nature, short and children’s stories in both English and Welsh, and eight Welsh language novels were published during his lifetime – Williams broke new ground in both languages. The Welsh stories – over 200 – derive from experience; the style and contents of the English translations are considered the nearest thing to writing Welsh in that language. This paper seeks to provide a brief introduction to Williams the author and the man – a person who deserves to be considered amongst the bilingual literary giants of Wales who wrote predominantly in the previous century.

Słowa kluczowe

poezja polska |teoria wiersza |prozodia |skansja

Streszczenie

Celem pracy jest omówienie wpływu, jaki segmentacja tekstu literackiego na poziomie prozodii wywiera na semantykę. Rozwijając koncepcje teoretyczne Adama Kulawika, prezentuję teoretyczne omówienie trzech porządków prozodyjnych (prozy, skansji i wiersza), a także przedstawiam sposoby ich wykorzystania w tekście artystycznym. Osobny rozdział poświęcony zostaje relacji utworu-zapisu (rozumianego jako partytura czytelnicza) oraz jego głosowej realizacji.

Słowa kluczowe

staroangielski |składnia |Psałterz Paryski |czasowniki doznaniowe

Streszczenie

The objective of the paper is to examine the syntax of the Experiencer verbs used in Old English prose translation of the Psalter and see how the constructions relate to the available range of types attested with the relevant verbs in the Old English period. The text of the Paris Psalter was examined in search of the verbs defi ned as Experiencers in the relevant literature. It turned out that the seventy-three occurrences of Experiencer verbs found in the text represent all major types of constructions in which Experiencer verbs were found in the Old English period. The most important fi nding of this paper is that the data from the Paris Psalter forced a re-examination of the traditional understanding of the term ‘Experiencer verb’ used with reference to Old English – from a cover term which subsumes the common properties of certain OE subjectless and impersonal constructions to what it really is – a semantically defi ned group of verbs which appear with an Experiencer argument.

Słowa kluczowe

łacina współczesna |innowacje w nauczaniu języka łacińskiego |metoda bezpośrednia |dydaktyka języka łacińskiego |ruch żywej łaciny

Streszczenie

Artykuł ma na celu przybliżenie genezy i historii ruchu żywej łaciny z uwzględnieniem najważniejszych wydarzeń z nim związanych oraz zwróceniem uwagi na najważniejsze elementy tego zjawiska. Proces wypierania łaciny z dyplomacji, nauki i komunikacji międzynarodowej był procesem skomplikowanym i długotrwałym, który zakończył się właściwie w XVIII wieku, a jego ostatecznym przypieczętowaniem był sobór watykański II w XX wieku. Na przestrzeni dziejów podejmowano próby przeciwdziałania temu procesowi, a w jego ostatniej fazie nawoływano wręcz do restytucji tego języka we wszystkich dziedzinach życia. Jednym z takich apeli był artykuł J. Capelle z 1952 roku, który zapoczątkował ruch żywej łaciny po II wojnie światowej. Równolegle także toczyła się dyskusja o konieczności zreformowania metodyki nauczania łaciny do standardów obowiązujących w nauczaniu języków nowożytnych. W rezultacie powstała nowa odmiana funkcjonalna języka łacińskiego oraz szereg nowych metod dydaktycznych w nauczaniu tego języka – wszystko to nazywane jest wspólnym imieniem żywej łaciny.

Słowa kluczowe

piśmienność akademicka |tworzenie znaczeń |argumentacja pisemna |egzosemiotyczne i endosemiotyczne aspekty piśmienności

Streszczenie

What defi nes the academic community is a special kind of meaning making, called academic literacy and identifi ed here with literate argument making. Discussing literacy as a metalinguistic and metacognitive ability, I start with the historical development of literate argument making as constitutive to the modern academic tradition. In my discussion, I espouse Olson’s (1991a) claim that the introduction of the printing press resulted not just in different sociocultural developments such as the Reformation and the rise of modern science, but also in a new potential for altering human cognition. Based on this claim for sociocultural as well as cognitive consequences of the introduction of the printing press, I propose a distinction between two aspects of academic literacy: the exosemiotic (that which is outer, i.e., sociocultural) and the endosemiotic (that which is inner or cognitive). Trying to better understand academic literate meaning making skills, I seek to explain why the shift from spoken to written symbols matters so much to meaning making. This focus on literacy means critiquing how the process of becoming academically literate involves increasing an awareness of the meaning making process.

Słowa kluczowe

Indie |język angielski w Indiach |modernizacja języka |henglish |szok kulturowy

Streszczenie

Obecność języka angielskiego manifestuje się na wszystkich poziomach indyjskiej rzeczywistości; w postaci poleceń na arkuszu egzaminacyjnym, w rozporządzeniach i dyrektywach rządowych, na reklamowych bilbordach, czy menu w przydrożnym barze. Manifestuje się wszędzie tam – gdzie, według postulatów i założeń polityki językowej rządu indyjskiego z lat 50. i 60. XX wieku – nie powinna. Historia zmian stosunku mieszkańców Indii do języka angielskiego jest historią starej koloni brytyjskiej redefi niującej swoją społeczno-kulturową „zawartość” po odzyskaniu niepodległości. W czwartą dekadę XX w. Indie wchodziły jako podległa Koronie Brytyjskiej kolonia o kilkusetletniej historii. W piątą – jako suwerenne państwo, wewnętrznie „rozregulowane” zbyt intensywną dyfuzją kulturową i długą eksploatacją kolonialną. Nowopowstała Republika Indii była jednak krajem z wielkimi ambicjami i nie skromniejszym potencjałem – od społecznego, po gospodarczy. W okresie tym Indie uważano za przyszłego lidera regionu, path-settera dla innych, młodych państw azjatyckich. Artykuł ten jest próbą przedstawienia społeczno-politycznej historii zmian stosunku społeczeństwa indyjskiego wobec języka dawnego kolonizatora. Celem poniższej pracy jest także zobrazowanie transformacji w sposobie postrzegania języka angielskiego – od negacji – poprzez ambiwalencję – po komercjalizację.

Słowa kluczowe

wydarzenie komunikacji językowej |klasyfi kacja modułowa |baza danych |system terminografi czny |słownik

Streszczenie

Artykuł przestawia koncepcję wydarzenia komunikacji językowej jako uniwersalnego układu komunikacyjnego, mogącego zachodzić zarówno na linii człowiek-człowiek jak i człowiek-maszyna. Teoretyczne założenia działania układu oraz ich praktyczne zastosowanie w budowie komputerowych baz danych słownikowych oparto o opracowaną wcześniej klasyfi kację modułową, spełniającą warunki logiczności, rozłączności i szybkości aktualizacji. Niniejsza praca stanowi fragment opracowania leksykografi cznego projektu, ujmujący zagadnienie przetwarzania komunikatu językowego w oparciu o zgromadzone i sklasyfi kowane w formie elektronicznej zasoby językowe.

Słowa kluczowe

ortoepia |kodyfi kacja wymowy |obce nazwy własne |wymowa |norma |media

Streszczenie

W niniejszym artykule poddany został pod dyskusję problem wymowy nazw własnych, pochodzących z języka polskiego w mediach niemieckojęzycznych. Na wstępie zaprezentowano ogólne zasady wymowy nazw własnych w najbardziej aktualnym słownik wymowy Deutsches Ausspachewörterbuch (2009) oraz wymieniono inne kodeksy bądź elektroniczne bazy danych, do których mogą odnieść się spikerzy, mający problem z wymową nowego endonimu. W dalszej części artykułu zostają omówione zasady zniemczania polskich nazw własnych w słowniku DAWB, Duden i bazie danych ARD-ADB, poddane krytyce. W zakończeniu autor zarysowuje dalsze etapy prac kodyfi kacyjnych omawianego zakresu ortoepii.

Słowa kluczowe

technologia |gimnazjum |cyfrowi imigranci |nauczanie |cyfrowi tubylcy

Streszczenie

This paper seeks to examine the aspect of teaching Digital Natives in junior-high school. It introduces the elements of the Digital Natives generation and studies the list of their needs. It ends with proposition of two lessons that can fulfi l the needs of DN and with conclusions brought by the research.