Słowa kluczowe

Wacław Rapak

Streszczenie

W tekście poświęconym osobie Jubilata – Profesora Wacława Rapaka, romanisty i literaturoznawcy, zostały przedstawione jego dokonania naukowe oraz ścieżka zawodowa, ze szczególnym uwzględnieniem pracy w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Tarnowie. Zasygnalizowano również jego zainteresowania artystyczne oraz własną twórczość.

Słowa kluczowe

poezja polska |geopoetyka |Adam Zagajewski |Francja w literaturze

Streszczenie

Adam Zagajewski, który przebywał we Francji w latach 1982–2022, często opisywał ją w swojej poezji i w esejach. Artykuł przedstawia w sposób monograficzny obraz Francji i jej kultury w poezji Zagajewskiego i wskazuje główne dominanty tego wizerunku, w tym zwłaszcza temat francuskich kościołów i katedr oraz poetycki sposób ukazywania Paryża.

Słowa kluczowe

poezja wizualna |kaligrafia |dekodowanie tekstu |ideogram

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie problemu reprezentacji poprzez słowa w literaturze francuskiej przełomu XIX i XX wieku. Zgodnie z horacjańską formułą Ut pictura poesis, obraz można w niezwykły sposób przełożyć na poezję, a poezja często odbija się w malarstwie. Obie płaszczyzny przenikają się wzajemnie, a efektem tego jest ich migotliwa substancja. Nowe tendencje zainicjowane przez francuskich pisarzy i malarzy u progu XX wieku pozwolą określić plastyczność słów i obrazów, a także odkryć podobieństwa między tymi dwoma systemami znaków. W pracy podjęto próbę zaobserwowania zjawiska współistnienia kodów werbalnych i obrazowych oraz przedstawienia związków literatury i sztuki, które pozwalają traktować tekst ikoniczny jako znak(i).

Słowa kluczowe

literatura niemiecka |literatura kobieca |historiograficzna metafikcja

Streszczenie

Tematem artykułu są rozważania dotyczące sposobu przedstawiania wydarzeń historycznych w powieściach historycznych XXI wieku na przykładzie powieści Felicitas Hoppe Johanna z 2006 roku. Po krótkiej prezentacji współczesnych subgatunków w obszarze powieści historycznej z akcentem na historiograficzną metafikcję, autorka prezentuje sposób przedstawienia materiału historycznego w powieści, jaki stanowią losy francuskiej bohaterki Joanny d’Arc, a następnie skupia się na trzech ważnych w utworze obszarach tematycznych — również związanych z historią, ale będącymi elementami współczesnego świata: pewnego rodzaju społecznej inkwizycji, koronacji i kobiecości. Poszczególne pasaże w powieści ukazują kobietę, naukowczynię, która poruszając się w zmaskulinizowanym środowisku naukowym, odnajduje paralelizm życia swojego i walczącej Joanny d’Arc.

Słowa kluczowe

ciało |sztuka współczesna |deformacja |abiekt |rozczłonkowanie |Michel Houellebecq

Streszczenie

Dyskurs o sztuce współczesnej regularnie pojawia się w prozie Michela Houellebecqa. W swoich esejach oraz powieściach autor Cząstek elementarnych przywołuje liczne dzieła sztuki (zarówno prawdziwe, jak i fikcyjne) oraz nurty artystyczne, w których na pierwszy plan wysuwa się kwestia cielesności oraz traktowania ciała jako medium. Celem artykułu jest analiza pojawiających się w prozie Houellebecqa wątków artystycznych zogniskowanych wokół różnych figur ciała w kontekście kategorii takich jak deformacja, rozczłonkowanie oraz abiekt.

Słowa kluczowe

przekład |interpretacja |tłumaczenie |parafraza

Streszczenie

Przekładom tekstu artystycznego (tj. poezji albo prozy) z jednego języka narodowego na inny język narodowy przypisuje się dwie funkcje. Pierwszą można określić jako „uprzystępnienie” czytelnikowi, który nie zna języka oryginału składników znaczeniowych tekstu tłumaczonego (metafraza) czyli jego fabuły, technik obrazowania czyli figur stylistycznych, konstruowania sytuacji lirycznej etc. Funkcja druga tłumaczenia to głębokie wniknięcie w sens tekstu przekładanego (hermeneia), jego upodmiotowiona interpretacja, czasami też jego twórcze rozwinięcie. Materiałem ilustrującym te rozważania są dwa przykłady. Pierwszy pochodzi z parafrazy Psalmu I w interpretacji Jana Kochanowskiego. Przykład drugi to analiza kilku pierwszych wersów Boskiej komedii Dantego w tłumaczeniach na język polski.

Słowa kluczowe

efektywność |ocenianie |proces kształcenia

Streszczenie

Kategorie efekt, efektywny i efektywność znajdują zastosowanie w opisywaniu procesów nauczania i wychowania oraz pełnią w nich nie tylko funkcję tzw. słów kluczy, ale przede wszystkim funkcję wartościującą. Z ustalaniem stopnia skuteczności działania, a więc efektywności wiążą się takie zabiegi jak mierzenie i ocenianie.

O efektywności nauczania mówi się najczęściej w związku z zakończeniem jakiegoś cyklu edukacji (rok szkolny, akademicki, semestr), tymczasem efektywność możemy badać, oceniając również mniejsze odcinki (lekcja, ćwiczenia). Za przejaw skuteczności edukacji trzeba uznać sukcesy podmiotu uczącego się odnoszone na kolejnych szczeblach edukacji. Skuteczność i efektywność stanowią fundamentalne wartości nauczania i wychowania, jednak ich sprawdzanie i ocenianie nie może zdominować procesu kształcenia. Każdy kompetentny nauczyciel powinien rozumieć te zależności.