Słowa kluczowe

krzemionka krystaliczna |frakcja respirabilna |czynnik rakotwórczy |pylica krzemowa |narażenie zawodowe

Streszczenie

Wśród form krystalicznej krzemionki (minerałów zbudowanych z ditlenku krzemu), które najpowszechniej występują w środowisku naturalnym i w środowisku pracy, są kwarc i krystobalit. Są one wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu, m.in. w branży ceramicznej, szklarskiej czy budowlanej, i stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników. Frakcja respirabilna krzemionki krystalicznej (FRKK), która przedostaje się do obszaru wymiany gazowej płuc, wywołuje przewlekłe reakcje zapalne, następnie zmiany zwłóknieniowe tkanki płucnej i w efekcie pylicę krzemową, często prowadzącą do raka płuc.

Zarówno pracodawcy, jak i osoby zarządzające bhp, mają duże trudności z interpretacją oraz stosowaniem przepisów prawnych dotyczących pomiarów stężeń FRKK (w celu oceny narażenia zawodowego) i klasyfikacji prac w narażeniu na respirabilny pył powstający w trakcie procesów technologicznych. Informacje przedstawione w artykule powinny pomóc w rozwiązywaniu tych problemów.

ENGLISH TITLE

Assessment of occupational exposure to the respirable fraction of crystalline silica produced in technological process

Keywords

crystalline silica |respirable fraction |carcinogen |silicosis |occupational exposure

Abstract

Among the forms of crystalline silica (silicon dioxide minerals) that are most common in the natural and work environments are quartz and cristobalite. They are used in various industries, including in the ceramics, glass and construction industries and pose a serious health risk to workers. The respirable of crystalline silica (RCS), which penetrates into the gas exchange area of the lungs causes chronic inflammatory reactions, followed by fibrotic changes in the lung tissue and, as a result, silicosis pneumoconiosis, often leading to lung cancer.

Both employers and health and safety managers have great difficulties with the interpretation and application of legal provisions concerning the measurement of RCS concentrations (for the purpose of occupational exposure assessment) and the classification of work involving exposure to respirable dust generated during technological processes. The information in this article should help you resolve these issues.

Słowa kluczowe

procesy zarządzania bhp |wskaźniki wiodące |wskaźniki wynikowe |skuteczność |efektywność

Streszczenie

Ocena skuteczności i efektywności procesów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy stanowi aktualny problem, zwłaszcza w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu organizacji –bliższym i dalszym. Brak reżimu terminologicznego utrudnia zrozumienie różnych podejść do oceny tych procesów. W artykule dokonano próby uporządkowania terminologii w tym zakresie oraz przedstawiono dwa odmienne narzędzia do oceny procesów zarządzania bhp, które można z powodzeniem wykorzystać w praktyce, w zależności od celu i potrzeb przedsiębiorstwa.

ENGLISH TITLE

Measurement of OSH management processes – theoretical aspects

Keywords

OSH management processes |leading indicators |result indicators |effectiveness |efficiency

Abstract

Measuring the effectiveness and efficiency of occupational health and safety management processes is a current problem, especially in the dynamically changing environment of the organization – both immediate and further. The lack of a terminological regime makes it difficult to understand the different approaches to measuring these processes. The article attempts to organize the terminology in this area and presents two different tools for assessing OSH management processes, which can be successfully used in practice, depending on the purpose and needs of the enterprise.