Numer 65 (3/2021)
To jest plakat
Redaktorzy: Jan Stanisław Wojciechowski, Sławomir Marzec
Spis treści
Strony
Pobierz
Jan Stanisław Wojciechowski,
Sławomir Marzec
Wstępniak
2 – 3
PDF

Streszczenie

Ten numer Aspiracji poświęcamy w dużej części plakatowi. Okazją po temu jest kolejne Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie, jak zwykle przyjmowane z wielką atencją całego środowiska. W końcu tradycja nadal zobowiązuje, a nie tylko prowokuje zaporowe histerie...


INFORMACJE O AUTORACH


Jan Stanisław Wojciechowski
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Sławomir Marzec
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Laureaci 27. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie
4 – 10
PDF
Dorota Folga-Januszewska
Neuroplakat odręczny
11 – 17
PDF

Słowa kluczowe

plakat |neuroplakat

Streszczenie

Coraz częściej współczesne rozważania o sztuce zaczynają się od mózgu. W tym obszarze naszego istnienia pozostają skryte nieuporządkowane jeszcze tożsamości, poszukiwane od tylu wieków na różne sposoby przez filozofów, artystów, medyków i pisarzy, od Arystotelesa po Freuda, od Junga po Boehma, Zekiego i Oniansa. Po ponad dwóch dekadach badań nad neuropercepcją okazuje się, że sztuka nie jest jakąś oboczną sferą działalności specyficznych umysłów, lecz samą istotą ewolucji, w której wszyscy uczestniczymy...


INFORMACJE O AUTORZE

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Stanisław Gajewski
Siła plakatu (aspekt społeczno-polityczny)
18 – 29
PDF

Słowa kluczowe

plakat

Streszczenie

Plakat jest jednym z najbardziej skutecznych narzędzi socjotechniki w zakresie przekazu wizualno-treściowego. Umieszczony w powszechnie dostępnej przestrzeni publicznej, dociera (także poza świadomym odbiorem) do każdego w polu swojego oddziaływania. Można powiedzieć, że naturalnym środowiskiem plakatu, jako narzędzia propagandy i transferu informacji powiązanej ze skierowaną do odbiorcy perswazją, a zarazem dzieła sztuki, którego walory decydują o jakości odbioru, jest przestrzeń publiczna: plakat to sztuka ulicy...


INFORMACJE O AUTORZE

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Bogusław Deptuła
Soc na chłodno
30 – 39
PDF

Streszczenie

Słowo socrealizm kojarzy się raczej nie najlepiej, być może dlatego wystawa dotyczące tego czasu w sztuce Europy Środkowo-Wschodniej nosi dość nieoczekiwanie tytuł Zimna rewolucja. Jej autorzy Jérôme Bazin i Joanna Kordjak postanowili spojrzeć jeszcze raz na sztukę powstającą w naszych okolicach przez pierwsze dziesięć powojennych lat może nie zimnym, ale na pewno chłodnym okiem. Kluczowe zdaje się spotkanie francuskiego badacza, który (co nie tak częste) zainteresował się obszarem Europy Środkowej, i kuratorki pracującej w warszawskiej Zachęcie Joanny Kordjak...

Teresa Grzybkowska
Podróż do źródeł czasu – malarstwo Stanisława Baja
40 – 46
PDF

Słowa kluczowe

Stanisław Baj

Streszczenie

W końcu maja przeżyłam niezwykłą przygodę, znalazłam się u źródeł czasu, nad dziką rzeką Bug, przez której środek biegnie granica z Białorusią, oddzielająca mityczne dwa światy. Wraz z trzema gdańskimi przyjaciółmi, malarzem gór Ryszardem Kowalewskim, który w tym roku obchodził 50-lecie pracy twórczej, Romanem Nieczyporowskim i Zbigniewem Brzostowskim z gdańskiej ASP, na zaproszenie jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich malarzy, Stanisława Baja, przybyliśmy do rodzinnej wsi artysty – Dołhobrodów, gdzie nie tylko się urodził, ale i całe życie mieszka...

Zofia Jabłonowska-Ratajska
Czas przedmiotów
47 – 50
PDF

Streszczenie

Ogromne grzyby, sztuczne penisy, kwiaty, peruki, szpitalne łóżko i stojak na kroplówkę, niczym marionetki na niewidocznych linkach, zostały zatrzymane w przestrzeni Instytutu Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie. Artefakty „wyjęte” z 18 znanych dzieł Katarzyny Kozyry, przede wszystkim wideoinstalacji, takich jak Olimpia, Łaźnia męska, Kara i zbrodnia, Lou Salome, Summertale, Kastrat czy Sen córki Linneusza. Najbardziej charakterystyczne atrybuty głośnych działań i filmów artystki zostały wybrane, a następnie przeniesione w nowy kontekst przestrzenny...

Krzysztof Jegliński
Galeria Björkholmen. Matthias van Arkel. Stripe Paintings
51 – 54
PDF

Streszczenie

Pandemia powoli traci siłę niszczenia. Społeczeństwo zaczyna odżywać. Ludzie spragnieni są ludzi. Człowiek chce spotkać drugiego, w jego oczach zobaczyć samego siebie.

Rok temu ogłoszono swoistego rodzaju stan wyjątkowy, zamknięto teatry, kina i sale koncertowe, muzea i galerie sztuki. Zrobiło się pusto i cicho. Strasznie.

Właśnie zniesiono najdotkliwsze restrykcje. Spragnieni życia i sztuki mieszkańcy Sztokholmu ruszyli do muzeów, na wystawy, na koncerty i do kina. Toczy się zażarta walka o karty wstępu do opery i bilety do teatru, na koncerty i do muzeów.

Anna Szary
Ida Karkoszka, Till it’s gone
55 – 57
PDF

Słowa kluczowe

Ida Karkoszka

Streszczenie

Podczas codziennego spaceru z psem mijam miejsce, które sprawia, że mam ochotę przejść na drugą stronę ulicy. To pracownia futrzarska usytuowana na parterze jednej z kamienic w niewielkim, wypełnionym po brzegi pomieszczeniu. Ilekroć tamtędy przechodzę, zastanawiam się dlaczego ona jeszcze istnieje i kto stanowi jej klientelę. Zadziwiający to twór, zawieszony między dawnymi czasami, gdy posiadanie wyrobów z futra było oznaką luksusu, a teraźniejszością, w której wciąż zbyt mozolnie promowana jest idea powstrzymania okrucieństwa wobec zwierząt...

Krzysztof Gliszczyński
Dzieło życia
58 – 60
PDF

Streszczenie

Mój kosmos składa się z serii szkiców, prób kolorów, kolekcji przeróżnych materii i pigmentów, z których powstają koncepcje obrazów, czasami obiektów, a jeszcze rzadziej filmów i zdjęć. Między nimi wytwarza się znaczeniowa gra, estetyczne przyciąganie i to sprawia, że zaczynają o czymś mówić. Malarski materiał rozpoczyna swoją wędrówkę, a ja zachowuję się jak archeolog na wykopaliskach: zbieram ślady, przeglądam je, tworzę zbiory, by nie przeoczyć czegoś istotnego, co może wzbogacić znaczenia w nowej pracy...

Łukasz Wiącek
Jaka jest Cena nieba?
61 – 62
PDF

Streszczenie

Plakat społeczny to jedna z najbardziej wymagających dziedzin współczesnej sztuki. Od twórcy oczekuje nie tylko wrażliwości, ale i umiejętnego zobrazowania obranego tematu w taki sposób, aby był czytelny i w konsekwencji poruszający odbiorcę. Zmagania z czystością przekazu, kolorystyczną ascezą, prostą kompozycją oraz porzuceniem pewnego języka figuratywności odnajdujemy chyba najpełniej w stylistyce, w jakiej porusza się Rafał Kapica...

Sławomir Lorenc
Fotoreportaż: Przestrzenie wykreowane. Woda i kamień
63 – 64
PDF

Streszczenie

Urodzony w 1979 roku, absolwent Wydziału Filologii Polskiej UW, wolny słuchacz ASP w Warszawie (2011–2013, u prof. Rosława Szaybo). W latach 2017–2019 pracownik naukowy Instytutu Badań Przestrzeni Publicznej warszawskiej ASP. Zajmuje się głównie fotografią, a także publikuje teksty problemowe...

Sławomir Marzec
Wytwórnia obrazów
65 – 69
PDF

Streszczenie

Nasza pracownia właściwie nie ma programu sensu stricto. Może wydać się to dziwne w czasach programowania sztuki przez instytucjonalny art world, radykalnej komercjalizacji, a nierzadko i indoktrynacji. Jedynym celem jest tu doprowadzenie młodych artystów do świadomego samookreślenia, czyli wyposażenie ich w profesjonalną wiedzę, umiejętności i wrażliwość oraz horyzont jakości. Towarzyszymy studentom w kształtowaniu ich artystycznego idiomu – o ile to możliwe, o ile współgra to z ich preferencjami – w polemicznym dialogu z aktualnością lub pomimo niej. Wszak tak pojęta niezależność sztuki jest najbardziej wywrotową i krytyczną jej postacią...


INFORMACJE O AUTORZE

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Krzysztof Jegliński
Rolf Hansson, Retroactive
70 – 73
PDF

Słowa kluczowe

Rolf Hansson

Streszczenie

Artipelag – tego nie da się tak naprawdę wyjaśnić słowami. Trzeba doświadczyć na miejscu – powiedział Björn Jacobson, założyciel przedsiębiorstwa Baby Björn, pomysłodawca i fundator Centrum Sztuki Współczesnej „Artipelag” pod Sztokholmem...

Marek Maksymczak
Nie-czuła uwaga. Urszula Czartoryska w Muzeum Sztuki w Łodzi
74 – 78
PDF

Słowa kluczowe

Urszula Czartoryska |Muzeum Sztuki w Łodzi

Streszczenie

Pod koniec maja w Muzeum Sztuki w Łodzi otwarto wystawę Czuła uwaga. Jej głównym tematem była kolekcja fotografii wspomnianego muzeum oraz postać przywołanej w podtytule ekspozycji Urszuli Czartoryskiej – wyjątkowo aktywnej krytyczki, kuratorki, popularyzatorki i teoretyczki fotografii, zmarłej w 1998 roku. Czartoryska oprócz licznych wystaw i krytycznych artykułów miała na swym koncie dwie książki o sztuce współczesnej, z czego wydane w 1965 roku Przygody plastyczne fotografii weszły do kanonu polskiej historiografii fotograficznej...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Jan Stanisław Wojciechowski
Świat sztuki (art world), czyli „Ministerstwo Estetyzacji Imperium”
79 – 90
PDF

Słowa kluczowe

świat sztuki

Streszczenie

Rzadko w obiegu pojawia się przystępnie wyłożona i atrakcyjna wizualnie publikacja o ważnym zjawisku, a właściwie o całym kompleksie zjawisk składających się na fenomen sztuki współczesnej. Mam na uwadze Niezbędnik inteligenta wydawany jako dodatek do tygodnika Polityka. Tym razem nosi tytuł Świat sztuki, co jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskich słów art world, określeniem krążącym (co najmniej od 40 lat) w międzynarodowym obiegu...


INFORMACJE O AUTORZE

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Vilém Flusser
Metafory światła
91 – 95
PDF

Streszczenie

Wkraczamy w Epokę Elektromagnetyczną. Słowa klucze, takie jak mikroelektronika, sztuczne inteligencje, roboty, obrazy komputerowe i hologramy, to niektóre drogowskazy na naszej drodze z kultury materialnej do „niematerialnej”. Zamiast manipulować bezwładną, podstępną materią, powinniśmy się skupić na przetwarzaniu promieni i tych osobliwych cząsteczek, z których się składają. Wibrowaniem tych cząsteczek, którego efektem jest np. światło, zajmuje się elektrodynamika. Można też przedstawić to inaczej: elektrodynamika ma do czynienia ze światłem, choć czasem jest to światło niewidzialne. Dlatego możemy powiedzieć, że zbliżamy się do Epoki Światła. Stwierdzenie to przywodzi na myśl inną metaforę: opuszczamy Epokę Mroku...

Wybrane z kalendarza
96 – 100
PDF
Zapowiedź: ...Bóg w dom
101 – 101
PDF
Pobierz cały numer
1 – 106
PDF
Akademia Sztuk Pięknych
ul. Krakowskie Przedmieście 5
ISSN 1732-6125
w Warszawie
00-068 Warszawa
e-ISSN 2450-7555