Numer 14/1 (2022)
Cyberkultura 3.0: Media. Edukacja. Prawo
Redaktorzy: Agnieszka Ogonowska, Bogdan Fischer
Spis treści
Strony
Pobierz
Agnieszka Ogonowska,
Bogdan Fischer
Słowo od Redaktorów Tematycznych
3 – 6
PDF

INFORMACJE O AUTORACH


Agnieszka Ogonowska
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Bogdan Fischer
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
Agnieszka Ogonowska
Od intrygi i spisku do zagrożeń hybrydowych. Nowe kompetencje i edukacja medialna w cyberkulturze 3.0
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.1
7 – 22
PDF

Słowa kluczowe

intryga |spisek |(post)prawda |zagrożenia hybrydowe |kompetencje kluczowe |cyberkultura 3.0

Streszczenie

Celem artykułu jest ukazanie relacji między intrygą i spiskiem a medium dominującym i kompetencjami jego użytkowników. Problematyka ta została ukazana w perspektywach: diachronicznej oraz funkcjonalnej, z uwzględnieniem kategorii kompetencji kluczowych. Perspektywy te współtworzą tak zwaną społeczną historię i teorię mediów. Pozwalają one zrozumieć rolę uniwersalnych i transhistorycznych motywacji intrygantów i spiskowców w rozwoju mediów komunikacji aż do czasów współczesnych naznaczonych zagrożeniami hybrydowymi. Możliwość użycia tych niekonwencjonalnych środków w operacjach militarnych oraz inwigilacji społecznej jest pokłosiem dynamicznego rozwoju nowych sieciowych, interaktywnych i mobilnych technologii. Rozwój ten wymaga z kolei od obywateli społeczeństwa planetarnego nabywania nowych, coraz to bardziej złożonych kompetencji.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
Daniel Sołtysiak
Laboratoria edukacji medialnej w Polsce
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.2
23 – 38
PDF

Słowa kluczowe

medialab |edukacja medialna |edukacja medialna 3.0 |laboratorium cyfrowej humanistyki |antropologia laboratorium

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest analiza koncepcji medialabu oraz jej znaczenia dla edukacji medialnej. Artykuł uwzględnia współczesny dyskurs dotyczący laboratoriów cyfrowej humanistyki oraz szerzej ujmowanego zwrotu laboratoryjnego. Rozważania teoretyczne uzupełnia studium przypadku Medialabu Gdańsk, Medialabu Katowice oraz UBU labu w Krakowie. Analiza instytucji została przeprowadzona na podstawie badań jakościowych. Perspektywa trzech zróżnicowanych inicjatyw wskazuje na zupełnie odmienne wdrażanie postulatów edukacji medialnej i cyfrowej osadzonej w lokalnym kontekście kulturowo-społecznym.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Łódzki

Przemysław Chmielecki
University in face of AI – an introduction to the analysis
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.3
39 – 46
PDF

Słowa kluczowe

university |Artificial Intelligence |machine learning |education |science

Streszczenie

The article addresses the problem of the university’s crisis in the face of technological changes, including the particularly dynamically developing artificial intelligence and machine learning. In such a frame of reference, the university seems to lose the rudiments of its own identity and is placed in line with narrow professional education institutions. The development of artificial intelligence may constitute both a threat and a potential field for development for a university, but this status is currently heterogeneous. This article is an attempt to sketch out the impact of artificial intelligence and machine learning on the academic areas (both educational and research).


INFORMACJE O AUTORZE

Wyższe Baptystyczne Seminarium Teologiczne w Warszawie

Mariusz Hubert Kupniewski
Robo sapiens: Nowy Obcy czy kolejny krok w ewolucji człowieka?
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.4
47 – 56
PDF

Słowa kluczowe

ewolucja |Robo sapiens |Nowy Obcy

Streszczenie

Człowiek od zarania dziejów marzył o stworzeniu sztucznego życia, dając temu wyraz choćby w sztuce antycznej. Obecnie ludzkość posiada niedostępne wcześniej możliwości wykorzystania zdobyczy techniki, które mogą doprowadzić do przekształcenia się Homo sapiens sapiens w Robo sapiens. W tym celu jednak potrzebna jest głęboka integracja wiedzy, gdyż bez tego niemożliwe jest odtworzenie sztucznego życia, w formie znanej choćby z literatury popularnonaukowej. Autor jest zdania, że jedynie wykorzystanie zdobyczy różnych dziedzin wiedzy pozwoli na odwzorowanie rzeczywistości w modelach funkcji psychicznych, których następnie będzie można użyć do integracji w całość na drodze do stworzenia sztucznego życia.


INFORMACJE O AUTORZE

Szkoła Podstawowa im. Fryderyka Chopina w Sannikach

Magdalena Sawczuk
Viral challenges as a new form of museums’ activity in social media
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.5
57 – 75
PDF

Słowa kluczowe

activity |challenge |museum |Social Media

Streszczenie

Due to the new social media channels as well as an increase of content created, growingly important is a creative approach to the content creation. One way is the forming of the viral content and challenges. The pandemic time revealed that museums undertake unstandardized activities and take up the challenges. The research aim was to analyze museums’ activities in viral social media challenges. The qualitative content analysis method was conducted to realize the assumed aim. Findings revealed that although such activity is rather occasional, it is always consistent with the museums’ core topics and social actions. The participation in challenges revealed also the importance of building relations with organizations.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Jędrzej Skrzypczak
Czy należy prawnie regulować funkcjonowanie platform mediów społecznościowych?
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.6
76 – 95
PDF

Słowa kluczowe

wolność słowa |media społecznościowe |regulacja mediów społecznościowych |polityka medialna

Streszczenie

Celem niniejszego tekstu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy istnieje dziś potrzeba, czy może wręcz konieczność regulacji prawnej funkcjonowania mediów społecznościowych. W przypadku pozytywnej odpowiedzi w dalszej kolejności należałoby się zastanowić, jakimi metodami (czy konieczna jest „twarda” regulacja, czy może wystarczą rozwiązania samoregulacyjne) i na jakiej płaszczyźnie (krajowej, regionalnej, międzynarodowej) należy to przeprowadzić, aby zapewnić efektywność takich rozwiązań, zważywszy na specyfikę funkcjonowania social mediów.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Marlena Sakowska-Baryła
Otwarte dane i ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego – nowoczesne narzędzia zapewniania konstytucyjnej zasady równego dostępu do dóbr kultury
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.7
96 – 117
PDF

Słowa kluczowe

dobra kultury |kultura |prawo do kultury |otwarte dane |informacje |ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego

Streszczenie

W artykule omówiono konstytucyjną zasadę dostępu do dóbr kultury, konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju, gwarancje składające się na prawo do kultury, a także wolność twórczości artystycznej, badań naukowych, nauczania i korzystania z dóbr kultury. To bardzo istotny obszar dla ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego. Z tego powodu w tekście zaprezentowano problematykę otwierania danych oraz wskazano na najistotniejsze przykłady realizacji przepisów prawa dotyczących ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego. Przepisy nowej ustawy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego to taka regulacja, która zapewnia szeroki dostęp do dóbr kultury. Przepisy tej ustawy pozwalają chociażby na szerszy dostęp do zasobów bibliotek, muzeów i archiwów oraz dają możliwość szerszego i bardziej efektywnego dostępu do takich zasobów informacji. Niezwykle istotna jest digitalizacja zasobów bibliotek, muzeów i archiwów, dlatego to zagadnienie zostało omówione w tekście.


INFORMACJE O AUTORZE

Uczelnia Łazarskiego, Warszawa

Aleksandra Bagieńska-Masiota
Dozwolony użytek w zakresie eksploracji tekstów i danych w świetle Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.8
118 – 128
PDF

Słowa kluczowe

dozwolony użytek |eksploracja tekstów i danych ( Text and Data Mining ) |Dyrektywa DSM

Streszczenie

W artykule przeprowadzono analizę prawodawstwa europejskiego w zakresie eksploracji tekstów i danych na podstawie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 w sprawie praw autorskich i pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym (Dyrektywa DSM). Przedmiotowa Dyrektywa wprowadziła dwa obligatoryjne wyjątki od istniejących na gruncie prawa europejskiego praw wyłącznych, na potrzeby eksploracji tekstów i danych (art. 3 i 4). Ponadto artykuł odpowiada na pytanie, czy i w jakim stopniu przepisy polskiego prawa autorskiego wymagają zmian dostosowawczych do porządku europejskiego w przedmiotowym zakresie.


INFORMACJE O AUTORZE

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie

Adam Pązik
Pojęcie dostawcy usług społeczeństwa informacyjnego w świetle Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.9
129 – 139
PDF

Słowa kluczowe

Dyrektywa 2019/790 |prawo wydawców prasy |prawo pokrewne |dostawca usług społeczeństwa informacyjnego |monitoring prasy |press clipping

Streszczenie

Opracowanie omawia jeden z problemów związanych z prawem wydawców prasy przewidzianym przez normy Dyrektywy 2019/790, a mianowicie zagadnienie interpretacji pojęcia „dostawcy usług społeczeństwa informacyjnego”. Analiza prowadzi do wniosku, że pojęcie to powinno być rozumiane w sposób szeroki i obejmować także podmioty niewynagradzane przez odbiorców świadczonych przez nich usług, lecz finansujące swoją działalność z innych źródeł, jak również podmioty, które z tytułu korzystania z publikacji prasowej osiągają znikome przychody lub nie osiągają ich w ogóle.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Marcin Mazgaj
Wirtualne zgromadzenia w spółkach kapitałowych
DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.10
140 – 149
PDF

Słowa kluczowe

walne zgromadzenie |zgromadzenie wspólników |wirtualne zgromadzenie |digitalizacja |spółka

Streszczenie

Wprowadzone w latach 2019-2020 modyfikacje zasad odbywania zgromadzeń w spółkach kapitałowych, pomimo ich zasadniczo pozytywnej oceny, generują nowe problemy prawne. Jeden z nich dotyczy możliwości odbywania „w pełni zdalnych” zgromadzeń (tj. takich, w których każdy z uczestników bierze udział przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej). Przedmiotem artykułu jest analiza dopuszczalności przeprowadzania takich zgromadzeń w spółkach kapitałowych oraz próba odpowiedzi na kluczowe problemy praktyczne związane z omawianym zagadnieniem.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Bogusław Skowronek
Recenzja książki Ewy Głażewskiej i Małgorzaty Karwatowskiej Maska w „czasach zarazy”. Covidowe wizerunki masek – typologie i funkcje
150 – 153
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Iwona Grodź
Antycypacja zmian, czyli historia, której jeszcze nie opowiedziano. Recenzja książki Historie filmu awangardowego. Od dadaizmu do postinternetu, red. Łukasz Ronduda, Gabriela Sitek
154 – 158
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

Polskie Towarzystwo Komunikacji Społecznej, Warszawa

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis
Instytut Filologii Polskiej
ISSN 2083-7275
Studia de Cultura
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej
e-ISSN 2391-4432