Słowa kluczowe

Streszczenie

Okres Jōmon, utożsamiany umownie z czasem neolitu, obejmujący lata ok. 15 000/13 000–300 p.n.e., pozostaje obiektem ciągłych badań archeologicznych, zwłaszcza w kontekście kultury ceramicznej i tajemniczych figurek nazywanych dogū. Te wykonane z wypalonej gliny przedstawienia antropomorficzne i zoomorficzne, często formowane na kształt kobiet w ciąży, stanowią istotny element dziedzictwa Japonii, otwierając okno na złożoną rzeczywistość społeczeństwa tamtego czasu. Autorka niniejszego artykułu skupia się na analizie religijności społeczeństwa Jōmon, opierając się na plastyce figuralnej oraz innych znaleziskach archeologicznych, takich jak kamienie falliczne (sekibō) czy ceramika z wizerunkami porodu.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Chęć wyprawy w nieznane i odkrywania nowych światów, kultur, obyczajów stale towarzyszy człowiekowi. Wśród wielu powodów wędrówek można wskazać nie tylko na pragnienie przeżycia przygody, zaspokojenia ciekawości czy prowadzenia badań naukowych, ale także – co równie istotne – poprawę stanu zdrowia. Biorąc pod uwagę ostatni ze wskazanych powodów, nie będzie niczym zaskakującym, zwłaszcza, że od XIX wieku coraz większą popularnością wśród obieranych celów wędrówek zaczęły cieszyć się zdrojowiska. Analogicznie nie powinno również być dużym zaskoczeniem, iż poszczególne ustawodawstwa podjęły decyzję o prawnej regulacji zasad ich powstawania, funkcjonowania oraz sprawowania bezpośredniego nadzoru nad nimi...

Słowa kluczowe

Streszczenie

Średniowieczne czasy przepełnione były opowieściami i legendami towarzyszącymi ludziom w codziennym życiu, stanowiąc ich niezwykle istotny element. Znalazło to odzwierciedlenie m.in. w heraldyce. Późnośredniowieczni rycerze często umieszczali przeróżne stwory na swoich tarczach, by w ten obrazowy sposób identyfikować swój ród lub klan1. Dzięki temu tworzyła się spójna tożsamość wojownika minionych czasów, oparta przede wszystkim na symbolice i odrębności. Wśród mitycznych stworzeń znajdowały się tam: żmije, smoki i gryfy. Miały one różną symbolikę i znaczenie, posiadały jednak również dużo cech wspólnych. Średniowiecze było przepełnione bardzo bogatą sferą duchową. Opiewanie zasług rycerskich i wydarzeń historycznych, takich jak bitwy, walki oraz turnieje3, można szczególnie zauważyć w niematerialnym i materialnym dziedzictwie kulturowym owych czasów...

Słowa kluczowe

Streszczenie

W tym roku przypada 575. rocznica powstania Pieśni o Wiklefie pióra Jędrzeja Gałki z Dobczyna. Znakomita większość badaczy uznaje ten utwór za stricte husycki, to znaczy wpisujący się w tożsamość, program i propagandę zwolenników Jana Husa, a jeśli nawet nie, to za poważnie inspirowany husytyzmem. Celem niniejszego artykułu jest podważenie wspomnianego sposobu interpretacji Pieśni o Wiklefie i próba odczytania jej w zupełnie niehusyckim kontekście. Zaproponowane dotychczas rozstrzygnięcia, opierające się w znacznej mierze na kategorii domniemanej husyckości tekstu, okazują się zadziwiająco niewystarczające i dalece krzywdzące dla intelektualnych predylekcji oraz wyborów światopoglądowych samego autora...

Słowa kluczowe

Streszczenie

Istnieją bardzo nieliczne studia komparatystyczne, których autorzy bezpośrednio podejmują się zestawienia twórczości Williama Wordswortha i Adama Mickiewicza, choć pewne podobieństwa zostały już dostrzeżone i stanowią najczęściej wątek poboczny w pracach kilku badaczy. Stan badań w tym względzie wyczerpująco omawia Piotr Lewicz, w jedynej do tej pory publikacji książkowej poświęconej zestawieniu twórczości obu poetów. W skrócie: „pozytywistyczny” nurt badań nad wpływem i bezpośrednimi relacjami intertekstualnymi długo wykluczał takie porównanie. Pojedyncze wątki w wartościowy sposób podejmowali m.in. Zygmunt Kubiak, Olga Płaszczewska, pojawiały się również komparatystyczne zestawienia, m.in. ze Słowackim – były to w większości – jak się wydaje – cenne próby uniwersalnego, ponadnarodowego spojrzenia na myśl i literaturę romantyczną, dla których dobór tych dwóch konkretnych pisarzy nie był fundamentalnie ważny...

Słowa kluczowe

Streszczenie

Postać młodego, schorowanego pisarza, Motojirō Kajii, dotąd kryje się w mroku, jak z upodobaniem czynił jego bohater. Wspominany często jedynie jako twórca „przejściowy” pomiędzy epokami Taisho i Showa autor opowiadań dopiero od niedawna dostępny jest dla polskiego czytelnika. Dotychczas jego twórczość w publikacjach polskiego japonizmu przywoływana była jedynie mimochodem, w ramach ogólnej systematyzacji twórczości okresu modernizmu w podręcznikach Melanowicza, warto więc wpierw rzucić odrobinę światła na życie i pisarstwo tego japońskiego prozaika...

Słowa kluczowe

Streszczenie

H.P. Lovecraft’s works are often analyzed through the lens of Jacques Lacan’s concept of the Real. This article argues that other Lacanian ideas, such as desire, are also present in Lovecraft’s work. Using psychoanalysis, it examines how the dreams in Lovecraft’s novella The Dream-Quest of Unknown Kadath illustrate key Lacanian concepts, albeit within Lovecraft’s unique, materialistic, and grotesque style.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Człowiek skazany jest na życie z innymi i sytuowanie się wobec innych. Fatalizm, jaki pobrzmiewa w pierwszym zdaniu, nie stanowi bynajmniej uniwersalnej konstatacji na temat ludzkiej egzystencji. Ma on węższe zastosowanie i jest ściśle związany z doświadczeniami pewnej części ludzkiej populacji, które próbuje poddawać literackiemu namysłowi Ignacy Karpowicz w dwóch powieściach: Sońce oraz Cicho, cichutko. Tytułowe kłopoty przywołują w jakimś sensie sytuację fatalną. Interesować nas będzie zaś sąsiadowanie, a więc istnienie określonego typu relacji międzyludzkich tworzących tygiel tożsamościowy...

Słowa kluczowe

Streszczenie

Rozważania na temat odpowiedzialności przyczyniły się do (re)interpretacji najważniejszych kategorii podejmowanych w obszarze humanistyki zaangażowanej, która koncentrując się na rozmaitych problemach globalnych, stara się zmienić ich status quo za pomocą strategii emancypacyjno-subwersywnych...

Słowa kluczowe

Streszczenie

Małgorzata Lebda, autorka Matecznika, Snów ückermarkerów, Mer de glace i wielokrotnie nagradzana poetka, zadebiutowała w 2023 roku jako twórczyni prozy. Styl pisarski Łakomych wydaje się zbliżony w minimalistycznej, niezwykle somatycznej dykcji literackiej do tomów poetyckich autorki – Lebda w sposób precyzyjny, a jednocześnie czuły, posługuje się charakterystycznymi dla siebie motywami, porusza bardzo osobiste, lecz egalitarne w doświadczaniu antropoceniczności świata tematy – śmierci, choroby, kobiecości, przyrody – tej Innej, nieokiełznanej, swoiście dzikiej i tej przez człowieka skolonizowanej...