Słowa kluczowe

Hatra |Szapur I |dynastia Sasanidów |Mezopotamia |upadek miasta |III wiek po Chr.

Streszczenie

Położona w południowej części górnej Mezopotamii Hatra odgrywała istotną rolę w regionie od początku II wieku po Chr. do roku 241, kiedy została zniszczona przez Szapura I z dynastii Sasanidów. Był to nie tylko duży ośrodek religijny, lecz także forteca, która trzykrotnie oparła się atakom wojsk Trajana i Septymiusza Sewera. Dzięki zachowanym inskrypcjom i pozostałościom nigdy później niezasiedlonego miasta można prześledzić całą historię Hatry; tym bardziej widoczne są również konsekwencje jej upadku. Zniszczenie Hatry spowodowało wyludnienie całego regionu, rozproszenie arabskich koczowników oraz powstanie pasma ziemi niczyjej, oddzielającego rzymską i sasanidzką strefę wpływów. Cywilizacja miejska powróciła w ten region Mezopotamii dopiero w czasach islamskich.

Słowa kluczowe

Macedonia |Demetriusz Poliorketes |Antygon Jednooki |Rodos |przydomek

Streszczenie

Demetriusz Poliorketes pozostaje jednym z najbardziej znanych władców okresu hellenistycznego. Wśród licznych działań, które przyczyniły się do jego sławy, było głośne w całej starożytności, nieudane oblężenie miasta na wyspie Rodos w latach 305–304 p.n.e. Jak uważa większość badaczy, przydomek Poliorketes został mu nadany właśnie ze względu na to wydarzenie. Jednakże ich zdaniem, chociaż podkreślał jego niewątpliwy talent w zakresie sztuki oblężniczej, był pierwotnie przejawem ironii ze strony wrogów, przypominającym Demetriuszowi o faktycznej porażce. Celem artykułu jest próba reewaluacji tradycji źródłowej, która może posłużyć jako argument w dyskusji na temat zmiany przyjętego postrzegania charakteru tego przydomka.

Słowa kluczowe

Ruś średniowieczna |księstwo turowskie |Pińsk |historia średniowieczna ziem białoruskich |grody ruskie

Streszczenie

Artykuł ukazuje dzieje i funkcjonowanie grodów ruskich, które w drugiej połowie XII wieku weszły w skład dzielnicy turowskiej pod rządami księcia Jerzego Jarosławowicza: Turowa, Pińska, Dąbrownicy, w mniejszym stopniu innych grodów Polesia. Autor omawia proces ich powstania i rozwoju oraz informacje, które na ich temat przekazują źródła pisane, głównie ruskie latopisy. Zarys uzupełniają dane dostarczone przez archeologię.

Słowa kluczowe

średniowiecze |samorząd |miasto |Londyn |komuna |Edward II

Streszczenie

Londyn od czasu najazdu normandzkiego systematycznie zyskiwał coraz więcej praw i samodzielności. Autorka na bazie kronik miejskich umieszcza pozycję Londynu na tle wydarzeń z historii Anglii. Przedstawia zmianę znaczenia miasta, jego rolę w polityce prowadzonej przez władców angielskich oraz kształtowanie się struktur miejskich i samorządności. Opisuje wewnętrzne relacje panujące w Londynie oraz ich znaczenie na gruncie ogólnokrajowym. Przedstawiony jest również proces przeobrażenia się faktycznej stolicy królestwa w symbol praw i praworządności. Autorka podkreśla wyjątkowość Londynu na tle innych miast w XIII oraz XIV wieku oraz zastanawia się nad jej przyczyną.

Słowa kluczowe

szachy |karty |gry |kości |karczma

Streszczenie

Niniejszy artykuł ukazuje sposoby spędzania czasu wolnego w średniowiecznym mieście polskim, to znaczy oddawania się rozrywce w formie gier i zabaw. Artykuł skupia się szczególnie na grach. Głównym zajęciem mieszczan była praca, ale znajdowali też wiele sposobów na odpoczynek. Najbardziej popularnymi grami w średniowieczu były kości, szachy, karty i warcaby. Grano w nie w karczmach i łaźniach. Dorośli organizowali także turnieje, konkursy strzeleckie i wyścigi konne. Gry postrzegano jako hazard. Duchowni uważali, że pochodzą one od diabła, i starali się je ograniczyć. W wiekach średnich Kościół i władze wydawały liczne zakazy gier.

Słowa kluczowe

miasta |Śląsk |Księstwo Legnickie |Piastowie legnicko-brzescy |nowożytność |Legnica |Złotoryja |Chojnów |Lubin

Streszczenie

W niniejszym artykule omówione zostały relacje miast Księstwa Legnickiego z książętami – Fryderykiem II, Fryderykiem III, Henrykiem XI oraz Fryderykiem IV. Opisano, jak kształtowały się relacje mieszczan z książętami na niwie stosunków ekonomicznych, dworskich i społecznych. Opracowanie zostało oparte na bazie bogatego zespołu źródeł opisujących Księstwo Legnickie w drugiej połowie XVI wieku.

Słowa kluczowe

Wietnam |Sajgon |ambasada Stanów Zjednoczonych |ambasada Stanów Zjednoczonych w Sajgonie |ofensywa Tet |Niebieski Dom |rajd na Niebieski Dom |incydent 21 Stycznia |Korea Południowa |Seul |druga wojna koreańska |incydenty graniczne |zimna wojna w Azji

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie dwóch wydarzeń ze stycznia 1968 roku – ataku na ambasadę Stanów Zjednoczonych w Sajgonie oraz rajdu na siedzibę prezydenta Korei Południowej – i ukazanie podobieństw pomiędzy nimi, a także próba ich porównania. Bitwa o ambasadę była jednym z najważniejszych wydarzeń przełomowej dla całego konfliktu wietnamskiego ofensywy Tet. Zdarzenia, do jakich doszło pod ambasadą, wpłynęły bezpośrednio na postrzeganie tego konfliktu przez społeczeństwo amerykańskie oraz na gremia decyzyjne w Waszyngtonie. Rajd sił północnokoreańskich mógł zaś przynieść daleko idące konsekwencje dla całego Półwyspu Koreańskiego, w skrajnym wypadku nawet upadek Republiki Korei (Południowej). Wydarzenia te wykazują zaskakujące podobieństwa i w dodatku dzieli je niewielki odstęp czasowy – zaledwie dziesięć dni. Oba ataki zakończyły się klęską sił komunistów, którą jednakże w diametralnie odmienny sposób zdołano wykorzystać propagandowo.

Słowa kluczowe

miasta wojewódzkie |miasta postwojewódzkie |rozwój miast |rozwój społeczno-gospodarczy

Streszczenie

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jak na tle całego zbioru polskich miast kształtowało się w latach 1998–2017 tempo rozwoju społeczno-gospodarczego ośrodków, które 1 stycznia 1999 roku utraciły status stolicy województwa. Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że tempo rozwoju dawnych miast wojewódzkich było wyraźnie niższe, zarówno jeśli chodzi o sytuację demograficzną, jak również pod względem kondycji lokalnych rynków pracy oraz poziomu przedsiębiorczości. Jednocześnie w badanym okresie zaznaczył się wzrost dysproporcji pomiędzy tempem rozwoju dawnych i współczesnych miast wojewódzkich, a do pogłębienia się dystansu rozwojowego pomiędzy obiema grupami miast w znacznym stopniu przyczyniło się globalne spowolnienie gospodarcze z lat 2008–2009, którego efekty w miastach postwojewódzkich okazały się znacznie bardziej trwałe.