Słowa kluczowe

modernizm |pamięć |Virginia Woolf |kinematografia |strategie wizualne |obraz

Streszczenie

Artykuł poświęcony jest wybranym przykładom strategii wizualnych stosowanych przez Virginię Woolf, pełniących w jej twórczości funkcję form przedłużenia pamięci o własnych bliskich i mijającej nieuchronnie przeszłości. W odniesieniu do źródeł autor stawia hipotezę, że pisarka inspirowała się sztukami wizualnymi w przeprowadzanej przez siebie reformie technik literackich, które związane były z pragnieniem utrwalenia upływającego czasu i zakorzenienia własnej pamięci w szerzej rozumianym kontekście. Na podstawie wybranych przykładów przeprowadzona zostaje analiza tak zwanych podmiotów wizualizowanych, a wiec figur, za pośrednictwem których pisarka wizualizowała w swoich książkach własnych bliskich. Zasadnicze pytanie, na jakie próbuje odpowiedzieć autor, brzmi więc: w jaki sposób pamięć zostaje przekształcona w obraz, a następnie zrekonstruowana za pomocą języka i w języku samym w sobie? Kluczowe koncepcje wykorzystane przez autora to między innymi refleksje Paula Ricoeura o referncjalnym wymiarze pamięci, antropologia obrazu Hansa Beltinga, a także kryształy czasu Gilles’a Deleuze’a. Autor dochodzi do wniosku, że ze śmiercią między innymi swoich rodziców oraz brata Thoby’ego Stephena pisarka rozlicza się w swoich książkach za pomocą specyficznego obrazowania, które odbywało się dzięki pomocy i inspiracji sztukami wizualnymi. Podmioty wizualne są u Woolf projekcjami pamięci, dzięki którym pisarka zachowywała metafizyczną więź z utraconą przeszłością.

Słowa kluczowe

codzienność |film |rytuały |kobieta

Streszczenie

Tekst stanowi analizę filmu Jeanne Dielman (1975) Chantal Akerman. Autorka umieszcza codzienną aktywność głównej bohaterki w szerokim kulturowym kontekście, odnosząc się do prac z obszaru antropologii, psychologii, religioznawstwa i socjologii. Odwołuje się do refleksji na temat społecznej roli kobiety jako gospodyni domowej, wagi codzienności w życiu człowieka oraz kulturowych i socjologicznych aspektów aktywności związanych z prowadzeniem domu. Najwięcej miejsca poświęcono opisowi działań bohaterki jako czynności rytualnych. Autorka dowodzi, że posiadają one najważniejsze cechy i funkcje rytuałów w znaczeniu religijnym i społecznym.

Słowa kluczowe

piosenka estradowa |składnik syntaktyczny |analiza paradygmatyczna |językowa wizja kobiety

Streszczenie

Artykuł ma na celu przedstawienie analizy paradygmatycznej składników syntaktycznych jako metody badania językowej wizji świata w utworach artystycznych. Proponowane rozwiązanie metodologiczne zostało scharakteryzowane na przykładzie tekstów współczesnych piosenek estradowych. Wybrany gatunek tekstowy, mimo iż w kulturze współczesnej coraz bardziej zyskuje na znaczeniu, jak dotąd nie został dostatecznie zbadany. Składniki syntaktyczne wyekscerpowane z badanych piosenek poddane zostały dwóm rodzajom analizy: kategorialno-strukturalnej oraz frekwencyjnej. Pierwsza z nich pozwoliła scharakteryzować nasycenie poszczególnych pól językowych wyodrębnionymi elementami. Druga natomiast była niezbędna do wydzielenia słów kluczy oraz leksemów o średniej frekwencji, które w dalszej kolejności poddane zostały badaniom o zabarwieniu stylistycznym. Wyniki badań przeprowadzonych według powyższych założeń zostały zinterpretowane w kontekście wyłaniającej się z nich językowej wizji kobiety. Uwzględniono przy tym podobieństwa i różnice w piosenkach śpiewanych przez przedstawicieli obydwu płci.

Słowa kluczowe

muzyka |kultura masowa |ontologia dzieła sztuki |współczesność

Streszczenie

W artykule zaprezentowano zagadnienia związków między filozofią muzyki a krytyką współczesności w ujęciu Theodora W. Adorna. W artykule zaproponowano nowe, autorskie rozumienie pojęć treści i formy w muzyce. Na tle tego autorskiego wątku przeanalizowano pojęcie „kultury masowej”, sięgając do książek On Popular Music, Dialektik der Aufklarung oraz Culture Industry Reconsidered.

Słowa kluczowe

Platon 2.0 |świat idei |metafora jaskini

Streszczenie

Czy Platon miał rację? Spór pomiędzy Arystotelesem i Platonem jest nierozstrzygalny, jednak raz przeważają argumenty jednej, a raz drugiej strony. Czy informatyka pomoże tym razem Platonowi?