Słowa kluczowe

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza istoty i specyfiki dyplomacji naukowej Unii Europejskiej (UE) w czasie pandemii COVID-19. W tym celu przeanalizowano podejścia w definiowaniu pojęcia dyplomacji naukowej oraz jej genezę; podjęto próbę określenia specyfiki dyplomacji naukowej UE oraz dokonano analizy działań UE w czasie pandemii COVID-19, które mieszczą się w zakresie definicyjnym dyplomacji naukowej. W artykule odwołano się do koncepcji autonomii strategicznej UE jako szerszej formuły politycznej, której część powinna stanowić dyplomacja naukowa. Sformułowano również kierunki zmian, które pozwolą doprecyzować miejsce i rolę dyplomacji naukowej UE w przyszłości. Do analizy wykorzystano źródła pierwotne (akty normatywne, dokumenty polityczne) oraz dostępną literaturę naukową i raporty dotyczące dyplomacji naukowej, międzynarodowej współpracy naukowej. Stworzono autorskie zestawienie działań realizowanych przez UE w czasie pandemii COVID-19, dzieląc je zgodnie z kryterium typów dyplomacji naukowej oraz kierunku oddziaływania. Pozwala to stwierdzić, że dyplomacja naukowa UE to zespół działań wspierających i uzupełniających aktywność państw członkowskich oraz działań koordynacyjnych w tych obszarach, gdzie reakcja wspólnotowa tworzy wartość dodaną. Ma to znaczenie dla wyznaczenia dalszego rozwoju dyplomacji naukowej UE i przygotowania organizacji na przyszłe kryzysy wymagające ponadnarodowej odpowiedzi z wykorzystaniem współpracy naukowej i wiedzy eksperckiej w procesie decyzyjnym.

Streszczenie

Инновационный труд управленческих специалистов включает в себя организацию труда работников. Цель статьи: теоретическое обоснование подхода к организации инновационного труда и инновационного процесса на современном европейском предприятии. Методы исследования: морфологический анализ, сравнительный анализ литертурных источников, метод логического обобщения, анализ и синтез. В статье предложено новое и более емкое, чем встречающиеся в научной литературе, трактование сущности категории «организация инновационного труда управленческих специалистов». Усовершенствована классификация стадий и этапов инновационного процесса. Обоснован подход к организации инновационного труда и инновационного процесса на предприятии в современных условиях: в частности, обосновано содержание отдельных стадий и этапов инновационного процесса, определена последовательность выбора модели организации инновационного процесса. Обосновано, что под влиянием высокой неопределенности внешней среды необходимо использовать линейную и линейную с обратной связью формы организации инновационного процесса.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie różnic dotyczących regulacji praw osób LGBT w państwach należących do Unii Europejskiej. Dokonano porównania ewolucji przepisów prawnych w poszczególnych państwach członkowskich. W rozważaniach ujęte zostały także daty przystąpienia danego państwa do Wspólnoty Europejskiej/Unii Europejskiej oraz regulacji podjętych wobec społeczności LGBT. Kwestie te należy uznać za istotne, biorąc pod uwagę kryteria kopenhaskie, które dane państwo musiało spełnić, przystępując do UE. W badaniu zadano pytanie, czy i w jakim tempie regulacje dotyczące związków partnerskich korespondowały w poszczególnych państwach z wprowadzeniem pozostałych postulatów dotyczących społeczności LGBT. Zwrócono uwagę na wątek związany z datą przystąpienia państw członkowskich do Unii Europejskiej. W kontekście dyskursu społeczno-politycznego w Polsce, dotyczącego konsekwencji takich regulacji, przeanalizowano regulacje w państwach, które razem z Polską wstąpiły do UE w 2004 roku. Główną hipotezą jest, że przyjęcie regulacji dotyczących małżeństw jednopłciowych w UE nie jest koniecznym następstwem wcześniejszego zalegalizowania jednopłciowych związków partnerskich. Wprowadzeniem do analizy jest przedstawienie kryteriów kopenhaskich, czyli wytycznych otwierających drogę do wstąpienia w struktury Unii Europejskiej, a także międzynarodowych postulatów społeczności LGBT. Biorąc pod uwagę dynamikę wprowadzanych regulacji w Europie i na świecie oraz jednocześnie, traktowanie ich w Polsce nadal w kategoriach kontrowersyjnych, wybrano te najczęściej dyskutowane wątki. Należą do nich jednopłciowe związki partnerskie i małżeństwa oraz adopcja dzieci przez pary homoseksualne.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Głównym celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie badawcze o skuteczność programów rozwojowych Unii Europejskiej (UE) dla Brazylii. Na potrzeby analizy ukazano rzeczywiste problemy społeczno-gospodarcze oraz wybrane problemy polityczne tego państwa związane z niewystarczającą infrastrukturą, niezrównoważoną urbanizacją miast, kryzysem rządów oraz skąpymi działaniami społecznymi na rzecz promowania równości, edukacji i zdrowia. Analizę ograniczono do programów pomocowych z uwzględnieniem ram finansowych z lat 2007–2013 oraz 2014–2020. Ta cezura czasowa jest wystarczająca dla przeprowadzenia badania w świetle pojawiającej się krytyki pomocy finansowej dla państwa uznawanego za wschodzące mocarstwo i jedną z największych gospodarek światowych. Analiza tego zagadnienia wpisuje się także w bieżącą dyskusję dotyczącą problematyki partnerstw UE z krajami trzecimi, wartości normatywnych oraz formowania pozycji UE jako partnera polityczno-handlowego, gdzie Unia ma na celu umocnienie swojej pozycji i wiarygodności jako aktora w zmieniającym się świecie geopolityki. Wnioski wskazują, że fundusze przekazywane Brazylii przez Unię Europejską w największym stopniu dotyczą rozwoju infrastruktury miejskiej, przystosowania i zapobiegania zmianom klimatu oraz inwestycji w kapitał ludzki. Unia prowadzi szereg kampanii promujących równouprawnienie płci, informujących o zagrożeniach związanych z wirusem HIV/AIDS, malarią i gruźlicą oraz wspierających zdrowie seksualne.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Głównym celem badawczym niniejszego artykułu jest analiza współczesnego systemu organizacji bezpieczeństwa i ochrony w portach lotniczych w Polsce. Celem tekstu jest również przybliżenie czytelnikowi instytucji działających w portach lotniczych, które odpowiedzialne są za zapewnienie i utrzymanie wysokich standardów bezpieczeństwa. Analiza poparta jest przedstawieniem aktualnych przepisów międzynarodowych, europejskich oraz krajowych w tym zakresie. Autor wnioskuje, że poziom bezpieczeństwa w polskich portach lotniczych jest wysoki, a wpływ na ten stan ma efektywne zarządzanie systemem bezpieczeństwa i ochrony oraz wdrażanie i utrzymanie najwyższych standardów bezpieczeństwa ustalanych i rekomendowanych przez międzynarodowe organizacje lotnicze i instytucje działające w tym obszarze.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Za pośrednictwem Internetu świadczone są, pełniące ważną rolę w społeczeństwie, usługi cyfrowe, od których mogą być zależni niektórzy przedsiębiorcy. Cyberbezpieczeństwo dostawców usług cyfrowych jest istotne, nie tylko jeżeli chodzi o takie aspekty jak techniczne czy organizacyjne, ale również aspekty prawne – z uwagi na to, że niektórych dostawców usług cyfrowych mogą jeszcze dotyczyć dodatkowe obowiązki prawne. W niniejszym artykule przedstawiono analizę porównawczą przepisów dotyczących dostarczania usług cyfrowych i cyberbezpieczeństwa na gruncie Dyrektywy NIS i aktów ją wdrażających w Republice Malty oraz w Rzeczypospolitej Polskiej. Dyrektywa NIS odnosi się do dostarczania jedynie trzech rodzajów usług cyfrowych – tj. internetowej platformy handlowej, wyszukiwarki internetowej i usługi przetwarzania w chmurze. Dostawcą usług cyfrowych jest osoba prawna, która podlega pod przepisy danego krajowego aktu prawnego wdrażającego Dyrektywę NIS po spełnieniu pewnych warunków. W analizowanych w niniejszym artykule aktach prawnych występują pewne różnice, w szczególności w zakresie obowiązków prawnych lub kar pieniężnych.

Słowa kluczowe

Streszczenie

W zakładach karnych w Europie i państwach muzułmańskich wielokrotnie dokonywała się konwersja osadzonych na radykalną odmianę islamu, co w konsekwencji nierzadko skłaniało ich do podjęcia aktywności o charakterze terrorystycznym. Stąd też problematyka ta jest ważna z perspektywy zrozumienia mechanizmów konwersji na ten rodzaj ekstremizmu. Artykuł podejmuje zagadnienie radykalizacji dżihadystycznej w hiszpańskich zakładach penitencjarnych oraz związków tego procesu z aktywnością terrorystyczną. Odwołuje się do metody historycznej i systemowej oraz do teorii sieci, ujmującej dżihadyzm jako swoisty globalny ruch społeczny. Koncentruje się na analizie najważniejszych inicjatyw prewencyjnych i deradykalizacyjnych, wprowadzonych na przestrzeni ostatnich lat przez władze Hiszpanii w odpowiedzi na ten problem w celu zniwelowania ryzyka oddziaływania ekstremizmu salafickiego w więzieniach. Artykuł przybliża główne przesłanki i kierunki działań administracji penitencjarnej w tym zakresie, jak również wskazuje na wyzwania im towarzyszące. Głównym wnioskiem jest wskazanie na kompleksowe i wielopłaszczyznowe opracowanie strategii prewencyjnych w hiszpańskich zakładach penitencjarnych, które – pomimo pewnych mankamentów – należy uznać za efektywne.

Słowa kluczowe

Streszczenie

The rapid emergence of political party Vox on the stage of the European radical right and its consolidation as the third most voted political party in Spain has raised a debate about where to locate this political formation ideologically on the map of the European radical right. This article addresses this issue through a qualitative analysis of its party manifestos and discourse, and the revision of the winning formula theory formulated by Herbert Kitschelt. The research results demonstrate that Vox is a radical right party that fits the core features of the radical right family. Its political discourse and political proposal are based on a combination of nationalism articulated through the defence of the integrity of the Spanish Nation, an authoritarian view of the society attached to the values of law and order, a defence of the traditional values and economic agenda with neoliberal component. All these factors make Vox a particular member of this party family within the European context. Vox´s political proposal, with authoritarian position in the political and neoliberal economy, distances it from the majority of the current radical right, which has abandoned the radical anti-statism of the eighties to adopt the so-called Welfare Chauvinism. Vox´s political project moves it closer to the position occupied during the eighties and nineties by radical right formations and the position currently occupied by the Portuguese party Chega, with whom Vox shares a similar political trajectory.

Słowa kluczowe

Streszczenie

This article examines the presence and activities of Green parties in governments of Central and Eastern Europe. In recent years, many ecologist parties and movements gained considerable electoral and general political success, especially in developed democracies of Western Europe. However, their ideological counterparts in new democracies tend to remain out of power and often out of parliament, albeit with a few notable exceptions. In this study, success of the Greens in CEE is operationalised through their impact on public spending and direct investments allocated to environmental protection. The hypothesis regarding the Greens’ impact on spending is tested within the regression models, along with other potential predictors of government expenditure. The research results demonstrate a low significance of Greens in government participation and also their impact on budgetary allocation, contributing to the debate about the Green politics’ position in the context of social and political cleavages in post-socialist societies.

Słowa kluczowe

Streszczenie

Prowadzone przez autorów badania źródłoznawcze w obszarze historii ustroju Polski doprowadziły do odnalezienia w Archiwum Akt Nowych w Warszawie anonimowego projektu konstytucji z 1919 roku. W artykule poddano analizie główne założenia tego projektu. Jego odkrycie pozwoliło na postawienie tezy, że w debacie ustrojowej lat 1917–1921 pojawiło się więcej oryginalnych, odbiegających od uznanych ówcześnie schematów, koncepcji i prywatnych projektów konstytucji, aniżeli wskazywał dotychczasowy stan badań. Analizowany projekt jest oryginalną i – niestety – zapomnianą koncepcją ustrojową. Jest też świadectwem bogactwa polskiej myśli prawno-politycznej I połowy XX wieku. Wśród analizowanych elementów znajdują się m.in. pomijanie zasady suwerenności ludu czy trójpodziału władzy na rzecz swoistej postaci rządów urzędniczych – władzy biurokracji z szeroką gamą instytucji kolegialnych, a także czerpanie z wzorców obcych – odniesień do brytyjskiego modelu sekretarzy parlamentarnych czy ustroju administracji w Rzeszy Niemieckiej.

Streszczenie

W dniu 28 maja 2022 roku odbyła się̨ międzynarodowa interdyscyplinarna naukowo-praktyczna konferencja pt. "Problemy współczesnej Europy i praktyczne rozwiązania", która stanowiła podsumowanie projektu "Mosty współpracy naukowej". Projekt zrealizowano w ramach działań́ post-stypendialnych Programu im. Lane’a Kirklanda administrowanego przez Fundację Liderzy Przemian i finansowanego ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Konferencja została zorganizowana w formie online na Uniwersytecie Warszawskim we współpracy z kwartalnikiem naukowym "Przegląd Europejski" oraz Team Europe przy Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Polsce. Główny cel projektu "Mosty współpracy naukowej" stanowił rozwój współpracy polskiego środowiska akademickiego z krajami Europy Środkowo-Wschodniej i Kaukazu. Uczestnicy konferencji mogli uczestniczyć w panelach polsko- lub anglojęzycznych. Niniejsze sprawozdanie przedstawia najważniejsze momenty konferencji.