Numer 2020/1
Polityczne i prawne konsekwencje Brexitu
Spis treści
Strony
Pobierz
|
|||||
Jarosław Szczepański
Nauka o polityce w świetle Ustawy 2.0 i aktów wykonawczych
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.1
9 – 20
|
|||||
Słowa kluczowe prawo szkolnictwa wyższego |dyscyplina nauk o polityce i administracji |prawo publiczne |prawo administracyjneStreszczenie Artykuł ma na celu dokonanie analizy zmian prawa publicznego (administracyjnego) polegających na wprowadzeniu nowej ustawy (tzw. Ustawy 2.0) o szkolnictwie wyższym i nauce w 2018 roku w Polsce. Wraz z towarzyszącymi jej: ustawą wprowadzającą oraz aktami wykonawczymi, Ustawa 2.0 ustanowiła nie tylko nowy reżim prawny, ale też wymusiła zmiany instytucjonalne, które zostały poddane analizie w drugiej części niniejszego artykułu. Prócz analizy artykuł jest również prezentacją autorskich wniosków de lege lata oraz de lege ferenda. |
|||||
Weronika Borkowska
Metodologia badań nad komitologią w zakresie analizy wpływu jej funkcjonowania na treść prawa uchwalanego w Unii Europejskiej
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.2
21 – 28
|
|||||
Słowa kluczowe komitologia |procedury komitetowe |delegacja uprawnień w Unii Europejskiej |system prawny Unii Europejskiej |zasada równowagi międzyinstytucjonalnejStreszczenie Artykuł prezentuje teorie metodologiczne, których zastosowanie przy przyjęciu politologiczno-prawnej perspektywy badawczej umożliwia analizę wpływu funkcjonowania komitologii na kształt prawa uchwalanego w Unii Europejskiej. Autorka wychodzi z założenia, że w rozważaniach nad równie złożonymi ośrodkami decyzyjnymi jak komitety komitologiczne, których elementem konstrukcyjnym jest ich umiejscowienie pomiędzy dwoma poziomami – wspólnotowym i narodowym, niemożliwe jest ograniczenie się wyłącznie do jednej metody badawczej. Celem artykułu jest zatem próba wykazania, że najbardziej zasadnym podejściem do badań nad komitologią jest wykorzystanie analizy instytucjonalno-prawnej, opartej na założeniach teoretycznych łączących nauki polityczne i prawne oraz uzupełnienie jej dla wyjaśnienia zjawisk zachodzących w łonie komitetów komitologicznych zastosowaniem założeń teorii PAT (Principal-Agent Theory), teorii legitymizacji władzy Scharpf’a, teorii fuzji Wessels’a i przeprowadzeniem analizy danych empirycznych. Takie podejście ma za zadanie umożliwić zarówno badanie aktów normatywnych, w których ugruntowane są podstawy prawne dla funkcjonowania instytucji komitologii (traktatów założycielskich UE, rozporządzeń komitologicznych oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej), jak i unaocznienie szeregu kwestii istotnych dla praktycznego aspektu funkcjonowania komitetów komitologicznych. |
|||||
Anastazja Gajda
Wpływ Brexitu na współpracę sądową w sprawach karnych w Unii Europejskiej
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.3
35 – 56
|
|||||
Słowa kluczowe Unia Europejska |Brexit |współpraca sądowa w sprawach karnych |zasada wzajemnego uznawania orzeczeń |europejski nakaz aresztowania |Europol |EurojustStreszczenie Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej stanowi jedno z głównych wyzwań dla dalszego funkcjonowania europejskiego obszaru wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych. W niniejszym artykule szczególna uwaga zostanie zwrócona na wybrane aspekty zapewnienia dalszej współpracy sądowej w sprawach karnych po Brexicie. Dotyczy to przede wszystkim możliwości dalszego udziału Zjednoczonego Królestwa w specyficznych organach wspomagających obrót prawny w ramach tej współpracy (tj. w ramach Eurojustu i Europolu) oraz stosowania instrumentów prawnych urzeczywistniających zasadę wzajemnego uznawania orzeczeń, ze szczególnym uwzględnieniem sztandarowego instrumentu prawnego, tj. europejskiego nakazu aresztowania. Przedstawiono również wyjątkową pozycję Zjednoczonego Królestwa w Przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości UE, którą to państwo zagwarantowało sobie z mocy postanowień traktatowych. |
|||||
Paula Wiśniewska
Współpraca eurodeputowanych w ramach grupy politycznej Europejskich Konserwatystów i Reformatorów
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.4
57 – 73
|
|||||
Słowa kluczowe Brexit |Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy |Sojusz Europejskich Konserwatystów i Reformatorów |Parlament Europejski |grupy polityczne |instytucjonalizacjaStreszczenie Artykuł został poświęcony grupie Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, działającej w Parlamencie Europejskim od 2009 r. Jedną z dominujących partii w grupie EKR jest brytyjska Partia Konserwatywna oraz polska partia Prawo i Sprawiedliwość. W związku z wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej powstaje pytanie, czy grupa jest na tyle zinstytucjonalizowana, żeby przetrwała po opuszczeniu jej przez torysów? Korzystając z literatury przedmiotu, a także raportów i sprawozdań, przygotowanych przez Parlament Europejski, autorka stara się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jak doszło do nawiązania współpracy partii konserwatystów w ramach EKR? Jak wygląda wewnętrzna organizacja grupy EKR? Jakie funkcje sprawowali przedstawiciele EKR w Parlamencie Europejskim? |
|||||
Hanna Dumała
Zgromadzenie Regionów Europejskich jako grupa interesów regionalnych jednostek terytorialnych
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.5
77 – 93
|
|||||
Słowa kluczowe Unia Europejska |grupy interesu |lobbing |Zgromadzenie Regionów Europejskich |region |subsydiarnośćStreszczenie Celem artykułu jest analiza działalności Zgromadzenia Regionów Europejskich (ZRE) jako międzynarodowej grupy interesów subpaństwowych jednostek terytorialnych szczebla regionalnego w Europie. Artykuł przedstawia genezę Zgromadzenia, ewolucję jego składu członkowskiego, stosowane narzędzia i wykorzystywane kanały lobbingu. W tekście dokonano pozytywnej weryfikacji hipotezy, że rozszerzenie Zgromadzenia o regiony administracyjne z Europy Środkowej i Wschodniej spowodowało osłabienie zainteresowania udziałem w pracach ZRE ze strony silnych regionów politycznych z Europy Zachodniej i w konsekwencji osłabienie jego europejskiej siły oddziaływania. INFORMACJE O AUTORZE |
|||||
Małgorzata Maria Fijał
Włoska tożsamość narodowa na przykładzie Padanii
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.6
95 – 111
|
|||||
Słowa kluczowe referendum |włoska tożsamość narodowa |Włochy |autonomia regionalna |PadaniaStreszczenie Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problemu włoskiej tożsamości narodowej na przykładzie Padanii. Szczególna uwaga została zwrócona na kontekst referendów w sprawie zwiększenia autonomii regionów: Wenecji Euganejskiej oraz Lombardii, które odbyły się 22 października 2017 roku. Analiza ma na celu zweryfikowanie przyjętej hipotezy badawczej, zakładającej osłabienie poczucia włoskiej tożsamości narodowej na rzecz (padańskiej) tożsamości regionalnej. Dla wyjaśnienia problemów badawczych zastosowano metodę historyczno-porównawczą, która pomoże odpowiedzieć na pytanie, czy Północne Włochy, często utożsamiane z Padanią, mogą pretendować do miana nowego „północnowłoskiego” państwa. Wzięte zostają pod uwagę zarówno projekt utworzenia niezależnego państwa Padanii, jak i program obecnie działających na Północy Włoch regionalnych ruchów dążących do uzyskania większej autonomii od państwa centralnego. |
|||||
Filip Ilkowski
Politycy Partii Pracy na rzecz Leave w referendum 2016 r.
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.7
113 – 130
|
|||||
Słowa kluczowe Zjednoczone Królestwo |Unia Europejska |referendum |Wielka Brytania |Partia PracyStreszczenie Artykuł dotyczy działań polityków Partii Pracy podejmowanych na rzecz głosowania za wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej w kontekście referendum w tej sprawie, które odbyło się w czerwcu 2016 r. W tekście przedstawiono historyczne zakorzenienie krytyki Wspólnot Europejskich z tych pozycji ideowo-politycznych (w postaci sprzeciwu wobec Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej w referendum 1975 r.), przede wszystkim jednak argumentację przeciwników pozostania w Unii ponad cztery dekady później. Na podstawie przeprowadzonej analizy skonstruowane zostały wyznaczniki zasadniczych biegunów ideowych kształtujących lewicową krytykę Unii na przykładzie brytyjskim. |
|||||
Bartłomiej H. Toszek
Odrodzona brytyjskość postdewolucyjnej Walii. Reintegracja wewnętrzna Wielkiej Brytanii w warunkach Brexitu
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.8
131 – 141
|
|||||
Słowa kluczowe Unia Europejska |Wielka Brytania |Walia |dewolucja |BrexitStreszczenie W artykule przedstawiono podjętą przez władze walijskie próbę umocnienia swojej pozycji ustrojowej (uzyskanej w wyniku reformy dewolucyjnej) jako swoistej rekompensaty za negatywne oddziaływanie Brexitu na rozwój gospodarczy i społeczny regionu. Wysunięta przez rząd Carwyna Jonesa koncepcja nie mogła być jednak prezentowana jako alternatywa wobec ukierunkowania procesów autonomizacyjnych na osiągnięcie niepodległości, ze względu na brak zainteresowania społeczeństwa walijskiego tym drugim rozwiązaniem. W efekcie została ona całkowicie zignorowana przez władze krajowe. Niezdolność implementacji szkockiego wzorca emancypacji politycznej (w kontekście stopniowego wyłączania mechanizmów polityki regionalnej Unii Europejskiej w Wielkiej Brytanii) okazała się zatem przesłanką inicjującą proces faktycznej rebrytyzacji Walii. |
|||||
Agata B. Domachowska
Przywództwo polityczne w ramach „stabilokracji” a stan demokracji: przykład Serbii
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.9
143 – 159
|
|||||
Słowa kluczowe demokracja |Serbia |stabilokracja |przywództwo polityczne |Bałkany ZachodnieStreszczenie Streszczenie Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób typ przywództwa Aleksandra Vučicia w Serbii przekłada się na stan demokracji tego państwa. Do przeprowadzenia analizy wykorzystano nowy koncept „stabilokracji”, opisujący system polityczny charakterystyczny dla państw Bałkanów Zachodnich. Natomiast do oceny stanu demokracji wykorzystano następujące mierniki: raporty Nations in Transit (Freedom House), wskaźnik demokracji opracowany przez Economist Intelligence Unit (EIU) oraz indeks wolności prasy, przygotowywany przez Reporterów bez Granic. |
|||||
Małgorzata Łakota-Micker,
Beniamin Noga Ewolucja subprocesu transformacji Czarnogóry
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.10
161 – 177
|
|||||
Słowa kluczowe Czarnogóra |transformacja |integracja europejska |akcesja |reformy |współpraca regionalnaStreszczenie Artykuł ukazuje zjawisko ewolucji subprocesu transformacji Czarnogóry, która wyróżnia się na tle pozostałych krajów byłej Jugosławii zabiegających o akcesję do Unii Europejskiej w zakresie implementacji unijnego aquis. Przez najbliższe dziesięć lat będzie można mówić o wzmożonym procesie tranzycji zachodzącym w Czarnogórze. Kilka lat od momentu rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, pomimo podejmowanych działań i wdrażania nowych rozwiązań, realia pokazują, że mieszkańcy państwa w dalszym ciągu nie widzą postępów w jego funkcjonowaniu. Do zmian potrzeba przede wszystkim wewnętrznej woli politycznej, która w długoterminowym okresie pozwoli na wdrożenie ugruntowanych reform i zapewni ich trwałe rezultaty. Duże znaczenie w tym przypadku będzie miała dla Czarnogóry także współpraca regionalna. INFORMACJE O AUTORACH |
|||||
Monika Szynol
Ekonomiczne aspekty integracji Bośni i Hercegowiny z Unią Europejską w drugiej dekadzie XXI wieku
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.11
179 – 198
|
|||||
Słowa kluczowe Unia Europejska |Bałkany Zachodnie |Bośnia i Hercegowina |polityka rozszerzenia UEStreszczenie W końcu drugiej dekady XXI wieku Unia Europejska (UE) – wydając nową strategię polityki rozszerzenia, organizując oficjalny szczyt przywódców państw oraz poświęcając potencjalnym akcesjom spotkanie Rady Unii Europejskiej – przypomniała, że przyszłość Bałkanów Zachodnich znajduje się w UE. Zasadne staje się zatem pytanie, czy na intensyfikacji polityki rozszerzenia UE skorzystać może Bośnia i Hercegowina, państwo od 2003 roku uznawane za potencjalnie kandydujące do członkostwa? W oparciu m.in. o oficjalne dokumenty, które wydawane są przez unijne instytucje, dane makroekonomiczne oraz w odniesieniu do kształtu polityki UE wobec regionu Bałkanów Zachodnich, warto zaryzykować stwierdzenie, iż – mimo licznych (politycznych, gospodarczych, społecznych) deficytów i słabości – Bośnia i Hercegowina, która wniosek o członkostwo w UE złożyła w 2016 roku, niebawem (w trzeciej dekadzie XXI wieku) otrzyma status państwa oficjalnie kandydującego. |
|||||
Yaroslav R. Ignatovskiy,
Dmitriy G. Mikhailichenko, Vladimir G. Ivanov, Nikolai A. Evdokimov, Maria A. Pushkina Протестные настроения в России на фоне Европейских государств: анализ кейсов 2017-2019 годов
DOI: 10.31971/1641-2478pe.1.20.12
199 – 217
|
|||||
Słowa kluczowe политический процесс в России |Европа |выборы |протесты |протестные настроения |политическая стабильность |гражданское обществоStreszczenie Последние годы развития политической системы России характеризовались ростом протестных настроений. Социальное недовольство и различные формы политического протеста становятся заметным элементом общественно-политической жизни. Симптоматично, что протестные настроения развиваются как в ходе электоральных кампаний (что, в том числе, предопределило победу оппозиции на выборах в ряде регионов), так и в результате развития и реализации текущих управленческих процессов. Учитывая, что в течение 2017-2019 гг. выборы прошли в большинстве регионов России, внимание к протестному движению со стороны различных политических субъектов возрастает. Авторы исследовали формы, основные субъекты и технологии протестов, осуществили их типологизацию на основе анализа ряда кейсов. Современные протестные настроения в России сравниваются в статье с соответствующими явлениями в ряде стран Европейского Союза (в первую очередь во Франции, а также в Португалии, Польше, Сербии и Греции). В заключении статьи представлены прогнозы развития социально-политической ситуации в Российской Федерации. INFORMACJE O AUTORACH Yaroslav R. Ignatovskiy Analytical Center PolitGeneration, Moskwa, Rosja Dmitriy G. Mikhailichenko Instytut Regionalnych Ekspertyz, Moskwa, Rosja Nikolai A. Evdokimov Instytut Regionalnych Ekspertyz, Moskwa, Rosja |
|||||
|
|||||
Słowa kluczowe Unia Europejska |praca |urzędnik UE |egzamin EPSO |europoseł |Przewodniczący Parlamentu EuropejskiegoStreszczenie Celem tego eseju jest uświadomienie, jak ważnym aspektem jest odnalezienie pasji w wykonywanej przez nas pracy. Przedstawia interesującą ścieżkę kariery, jaką może być praca w instytucjach unijnych. Esej może być inspiracją do podjęcia takiej formy zatrudnienia. Dane wykorzystane w eseju zostały opracowane na podstawie rozmowy przeprowadzonej z urzędnikiem unijnym. |
|||||