Słowa kluczowe

big data |humanistyka |wizualizacja |humanistyka cyfrowa |uczenie maszynowe |analityka kulturowa |data science

Streszczenie

W artykule zostały przedstawione paradygmaty badawcze, które radykalnie zmieniły współczesną humanistykę. Najważniejszym z nich jest analityka kulturowa. Jest ona oparta na metodach data science. Autor prezentuje założenia data science, a następnie cechy charakterystyczne humanistyki cyfrowej i analityki kulturowej. W drugiej części artykułu zostały przedstawione przykłady badań i projektów prowadzonych w ramach analityki kulturowej. Są to projekty realizowane w DH Lab Uniwersytetu Yale, Software Studies Initiative oraz Medialab Katowice. Badania prowadzone w tych instytucjach przeobraziły humanistykę. Jej cechy charakterystyczne to badanie dużych kolekcji danych, automatyzacja badań, wykorzystanie uczenia maszynowego i wizualizacja wiedzy. Nowa humanistyka, twierdzi autor, stała się nauką ścisłą.

Słowa kluczowe

choroba Alzheimera |sztuczna inteligencja |EEG |uczenie głębokie |fale mózgowe

Streszczenie

Artykuł omawia możliwości potencjalnego rozwoju sztucznej inteligencji w wyniku wyszukiwania (za pomocą uczenia maszynowego, uczenia głębokiego oraz innych matematycznych obliczeń) stałych wzorców i prawidłowości, które umożliwiają usprawnienie i udoskonalenie zaawansowanych analiz w dziedzinie uczenia sztucznych sieci neuronowych. Narracja prowadzona jest przez pryzmat neurokognitywistycznego spojrzenia na chorobę Alzheimera jak na zbiór neurokognitywnych wzorców stanowiących potencjalne źródło zasobów dla rozwoju sztucznej inteligencji. Związane jest to ściśle z encefalografią, zarówno służącą do detekcji patologicznych zmian demencyjnych, jak i samej analizy aktywności mózgu wykazującej istnienie powtarzających się prawidłowości. Te powtarzające się wzorce, tak jak w przypadku astrofizycznych lagrandreowskich analiz umożliwiających mapowanie galaktyki, zdają się wykazywać potencjał do rozwoju sztucznej inteligencji. Ujmując chorobę Alzheimera jako desynchronizację ogólnego funkcjonowania i spoglądając wówczas na zmiany neurodegeneracyjne jako na potencjalne zasoby, które w wyniku matematycznych i algebraicznych przekształceń posłużyć mogą za płodne podłoże rozwoju sztucznej inteligencji.

Słowa kluczowe

składnia |marka |plakat filmowy |semantyka barw |redundancja |funkcje języka |przekaz multimodalny

Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest ukazanie użycia delimitacji składniowej jako sposobu wykorzystania marki „Hollywood” na wybranym plakacie filmowym oraz zbadanie celowości takiego zabiegu syntaktycznego. Przeprowadzona interdyscyplinarna analiza dzieli komunikat zawarty w plakacie na część informacyjną i graficzną/artystyczną, ukazując jednocześnie wewnętrzną spójność treści zawartych na całym plakacie. Ustalenie implikatur ujawniających treść plakatu jako multimodalnego komunikatu wymaga odwołania się do kilku systemów semiotycznych i odniesień do różnych pojęć teoretycznych. Studium obejmuje warstwę graficzną, leksykalną, a także kontekst kulturowy. W rezultacie przeprowadzonych analiz można sformułować odpowiedź na pytanie o celowość zmiany oficjalnego tytułu filmu w stosunku do materiałów promocyjnych, ukazując jednocześnie przydatność wieloaspektowych badań semiotycznych.

Słowa kluczowe

stereotyp |Izrael |kolonializm |Beduini |Paweł Smoleński

Streszczenie

Artykuł przedstawia analizę reportażu pt. Wieje szarkijja. Beduini z pustyni Negew (2016) Pawła Smoleńskiego. Autorka skupia się na ukazaniu złożoności sytuacji beduińskiej mniejszości zamieszkującej Izrael. Inspirację stanowią narzędzia i metodologie opracowane przede wszystkim przez badaczy z Uniwersytetu Ben Guriona (O. Yiftachel, I. Abu-Saad, A. Amara), ale też i innych (C. Parizot, R. Kanaaneh). Postkolonialna perspektywa badaczy pozwala na uwypuklenie krytycznego dyskursu Smoleńskiego, na który składają się m.in rozpoznania na temat romantycznego charakteru opowieści o Beduinach czy dynamiczna struktura ich tożsamości. Autorka podejmuje również delikatny wątek „udziału” społeczności beduińskiej w podtrzymywaniu mitu i utrwalaniu wzorca etnicznej reprezentacji Beduinów jako koczowniczego ludu z pustyni Negew.

Słowa kluczowe

Jim Morrison |The Doors |Art |modern myths |shamanism |show business |rock music

Streszczenie

The study deals with the concepts of Jim Morrison’s art from the perspective of the myths surrounding Morrison, especially his “self-made shamanism”. Morrison created a “personal shamanism” that basically determined his art and image. The study explores how and why Morrison created his own myth and built shamanistic elements into his songs, poems, and performances. The paper also touches on the connections between Morrison’s ideas and show business. According to Morrison’s self-definition, which is self-ironic, he was, among other roles, both a “shaman” and a “showman”. At the same time, these roles also contained one of the unresolved contradictions of his life. In his concert performances he repeatedly reproached his audience, and he repeatedly fell into conflicts within the “games” of show business, including with those who use rock music for political purposes, managers, businessmen, and even his own band-mates. His art divided audiences and critics, and it continues to divide them to this day. Whit this in mind, the study brings up examples of the “Jim Morrison myth” after his death and tries to place this myth within the meanings of the mythology of modernity.