Numer 7 (1/2017)
Buddhism: between philosophy and religion
Redaktor: Krzysztof Jakubczak
Spis treści
Strony
Pobierz
Krzysztof Jakubczak
Introduction to the issue: Buddhism: between philosophy and religion
5 – 8
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Krzysztof Kosior
Dharma sprzed abhidharmy
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.1
9 – 16
PDF

Słowa kluczowe

religia |buddyzm |filozofia |dharma |Abhidharma

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest analiza zmierzająca do zebrania i określenia danych pomocnych w odpowiedzi na pytanie: „Czym jest wczesny buddyzm?”. Dziś, w niemal zgodnej opinii badaczy, wiedzę o wczesnym buddyzmie można czerpać z kanonu palijskiego. Dlatego, doprecyzowując, w zapowiedzianej analizie chodzi o ustalenie konstytutywnych cech dharmy (p. dhamma) jako praktycznej soteriologii nauczanej przez Buddę oraz jego uczniów w kanonicznych sutrach (sutta)...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Grzegorz Polak
Czy Budda praktykował ascezę w okresie poprzedzającym jego przebudzenie? Krytyczna analiza sutty Māhasīhanāda ze zbioru Majjhimanikāya
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.2
17 – 32
PDF

Słowa kluczowe

asceza |medytacja |bodhisatta |wczesny buddyzm |Mahāvīra

Streszczenie

Jedną z bardziej kontrowersyjnych kwestii związanych z krytycznymi badaniami nad wczesnym buddyzmem jest ustalenie tego, jakim praktykom oddawał się Budda przed swoim przebudzeniem. W wyobraźni zbiorowej mocno utrwalił się obraz Buddy jako ascety doprowadzającego do skrajnego umartwienia swoje ciało. Przesadna asceza ma być jedną z dwóch negatywnie ocenianych skrajności wymienionych w sutcie Dhammacakkappavattana...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Przemysław Szczurek
Potyczki Kryszny z Buddą. Kilka uwag o polemicznej wymowie Bhagawadgity wobec wczesnego buddyzmu
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.3
33 – 69
PDF

Słowa kluczowe

etyka |buddyzm |Brahman |metafizyka |Bhagavadgītā |ātman |anattā |prajñā |paññā |kanon Pāli |Kryszna |Budda

Streszczenie

Konfrontacja poglądów i idei przedstawianych w Bhagawadgicie (Bhagavadgītā; III–I w. p.n.e. lub II w. p.n.e.–I w. n.e.), sławnym indyjskim poemacie filozoficzno‑religijnym, z tymi, które wyrażał wczesny buddyzm, i zaświadczonymi w kanonie palijskim wydaje się zagadnieniem niezwykle interesującym i istotnym, choć w dotychczasowych badaniach nad tekstem poematu podejmowanym stosunkowo rzadko. Konfrontacja dotyczy przede wszystkim aspektów etycznego i metafizycznego (bądź ontologicznego), do których odnoszą się oba nurty myśli staroindyjskiej...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Wrocławski
Krzysztof Jakubczak
Widzenie pustki a doświadczenie mistyczne – przypadek madhjamaki
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.4
71 – 96
PDF

Słowa kluczowe

doświadczenie mistyczne |mistycyzm |buddyzm |pustka |nicość |paradoksalność |Madhyamaka

Streszczenie

„Buddyzm [...] uważać można za najbardziej mistyczną religię”. Tymi słowami znany brytyjski badacz religii Ninian Smart zaczął swój artykuł o mistyce w buddyzmie therawady (Smart, 2000: 232). Nie był on oczywiście pierwszym głoszącym tak jednoznaczny pogląd...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Kamil Nowak
Nierozróżniający wgląd w medytacji buddyzmu chan i jego wczesnobuddyjskie analogie
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.5
97 – 110
PDF

Słowa kluczowe

medytacja |wczesny buddyzm |buddyzm chan |Zuochan yi |Aṭṭhaka‑vagga

Streszczenie

W pierwszym systematycznym opisie techniki medytacji siedzącej buddyzmu chan, jakim jest Zuochan yi (Zuòchán yí 坐禪儀, dalej ZCY), pojawia się następujący opis mentalnego aspektu medytacji: „Nie myśl o tym, co dobre, ani o tym, co złe. Gdy tylko pojawi się myśl, bądź uważny. Uważność skierowana na pojawiającą się myśl sprawi, że ona zniknie”...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Marek Szymański
Soteriologiczny paradygmat wadżrajany
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.6
111 – 128
PDF

Słowa kluczowe

buddyzm |wadżrajana |mahajana |Tsuda

Streszczenie

Zgodnie z powszechnym przekonaniem, różnic między wadżrajaną a starszym buddyzmem należy szukać przede wszystkim w dziedzinie praktyki religijnej. Tantryczny buddyzm jest jednak formacją, która cechuje się wysokim stopniem zróżnicowania w zakresie zachowań rytualnych i medytacyjnych. Co więcej, różne techniki uważane za typowe dla wadżrajany posiadają odpowiedniki w starszym buddyzmie. Nic dziwnego, że definicja wadżrajany pozostaje kwestią sporną...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Paweł Sajdek
Obrona jedności bytu w Brahmasiddhi Maṇḍanamiśry. Przykład argumentacji scholastycznej
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.7
129 – 144
PDF

Słowa kluczowe

jedność |filozofia indyjska |Advaita |Maṇḍana |Brahmasiddhi

Streszczenie

Filozofia adwajtawedanty łączy w sobie metafizykę bytu z metafizyką jedności. Jedność jest w niej podstawą i istotą bytu (sat), byt zaś jest jeden, wieczny, niezmienny, niezłożony. Wychodząc od upaniszadowego monizmu pojmującego byt jako tworzywo wszystkiego, adwajtawedanta dochodzi do konsekwentnego adualizmu...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Wojciech Hanuszkiewicz
Philosophia fundamentalis Friedricha Adolfa Trendelenburga
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.8
145 – 155
PDF

Słowa kluczowe

filozofia nauki |logika |metafizyka |Friedrich Adolf Trendelenburg |Logische Untersuchungen |metafilozofia

Streszczenie

Friedrich Adolf Trendelenburg jest dzisiaj filozofem prawie zupełnie zapomnianym. Nie zmienia to jednak faktu, iż był on w swoim czasie bardzo ważną postacią niemieckiego życia naukowego, zaś jego podstawowe dzieło filozoficzne, tj. Logische Untersuchungen [Badania logiczne], miało bardzo duży wpływ na rozwój filozofii niemieckiej drugiej połowy XIX wieku...


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Dōgen Kigen
Oko i Skarbiec Prawdziwego Prawa, zwój siódmy: Głęboka wiara w przyczynę-i-skutek
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.9
157 – 165
PDF
Friedrich Adolf Trendelenburg
Logika i metafizyka jako nauka podstawowa
DOI: https://doi.org/10.24917/20841043.7.1.10
167 – 174
PDF
W. Julian Korab-Karpowicz
Uwagi Autora Traktatu Polityczno-Filozoficznego w odpowiedzi na recenzję Katarzyny Haremskiej i notę recenzyjną Pawła Kłoczowskiego
175 – 179
PDF
Piotr Bartula
Nieautoryzowany wywiad z Makbetem
181 – 190
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Magdalena Hoły-Łuczaj
Catherine Malabou, Ontologia przypadłości. Esej o plastyczności destrukcyjnej
191 – 197
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Dawn Adrienne-Saliba
Neela Bhattacharya Saxena, Absent Mother God of the West: A Kali Lover’s Journey into Christianity and Judaism
199 – 200
PDF

INFORMACJE O AUTORZE

American University of Malta
Pedagogical University of Cracow
ul. Podchorążych 2
e-ISSN 2084-1043
Department of Philosophy and Sociology
30-084 Kraków
p-ISSN 2083-6635