Słowa kluczowe

Stoicism |Musonius Rufus |Epictetus |Seneca |Marcus Aurelius |Chaim Perelman |consolation |spiritual exercise

Streszczenie

In this paper, I intend to focus on some rhetorical strategies of argumentation which play crucial role in the therapeutic discourse of Roman Stoicism, namely in Musonius Rufus, Epictetus, Seneca, and Marcus Aurelius. Reference is made to Chaim Perelman’s view of ancient rhetoric as an art of inventing arguments. Moreover, it is pointed out that in rhetorical education (cf. Cicero, Ad Herennium, Quintilian, etc.) as well as in therapeutic discourse the concept of “exercise” and constant practice play a crucial role.

Słowa kluczowe

psychoanalysis |conversation |emancipation |psychotherapy |cultural tradition |church |therapy process |mental disorders |dialogue

Streszczenie

In the article I ask the question about the place of an emancipatory task within various forms of psychotherapy and psychoanalysis, where conversations with the patient play an important role. This task arises on discovering that an important source of the patient’s problems are views inherited fom cultural traditions, ones which inhibit a proper assessment of various traumatic situations fom the past and the forms of dependence on others. Then psychotherapists and psychoanalysts are inevitably faced with the task of making the patient aware of these limitations and forms of dependence, for only then is therapeutic progress possible. I provide three characteristic examples of similar cases fom Polish psychiatric tradition, in which we can speak of a similarly binding role of cultural tradition in the process of therapy. I point out that the difcult situation the therapist then fnds themselves in lies in the fact that, on the one hand, they have to depart fom the postulate of maintaining world-view neutrality in their approach to the patient while, on the other hand, they cannot directly impose their own position on the patient. The therapist has to find a third, middle way between these two attitudes, one which requires great sensitivity in any approaches to the patient.

Słowa kluczowe

Indian philosophy |Hinduism |Vedānta |Advaita |mokṣa |mukti

Streszczenie

The issue of liberation is a recurrent theme in all schools of Indian classical thought. In case of advaita-vedānta it is deeply rooted in ontology. The problem of ontological status of the world was the bone of contention for two competing non‑dualist schools of vedānta — vivaraṇa and bhāmatī. Maṇḍana’s Brahmasiddhi can be regarded as an important source of inspiration for the latter. The present paper is an analysis of Maṇḍana’s statements pertaining to the issue of mukti (or mokṣa) in contrast with those of Śankara, the exponent of advaita commonly (though erroneously) considered the creator and the most prominent representative of the school.

Słowa kluczowe

John Rawls |Ken Binmore |teoria sprawiedliwości

Streszczenie

Teoria sprawiedliwości i model jej uzasadnienia przedstawiony przez Johna Rawlsa od niemal półwiecza stanowi punkt odniesienia dla analiz filozoficznych dotyczących tych zagadnień. Do najbardziej interesujących reakcji, które wywołała Rawlsowska koncepcja justice as fairness, należy stanowisko zaproponowane przez Kena Binmore’a. W artykule zamierzam przeanalizować sformułowaną przez niego krytykę koncepcji Rawlsa oraz ocenić, na ile jest ona trafna...

Słowa kluczowe

sens |malarstwo |estetyka |abstrakcja |kontemplacja |Roman Ingarden |metafizyka

Streszczenie

Pisanie dziś o metafizycznym oddziaływaniu dzieł może wydawać się anachroniczne. Metodologie badania sztuki współczesnej sugerują raczej wydobywanie jej aspektów performatywnych, społecznych, zaangażowanych, kontekstualnych. Proponuje się odkrywanie rozmaitych artystycznych strategii w nowych zjawiskach w sztuce. Pomimo tego trudno oprzeć się poczuciu, że podejście takie może sprawdzać się tylko wobec niektórych działań twórczych...

Słowa kluczowe

wolność |Leszek Kołakowski |tolerancja |Isaiah Berlin |Charles I. Stevenson |Friedrich A. Hayek

Streszczenie

Dwie koncepcje wolności Isaiaha Berlina czytałam po raz pierwszy w czasie nocy stanu wojennego. Lektura pierwszych stron była jak uderzenie obuchem. Przeniosła mnie ona ze świata beznadziei i przemocy na spotkanie z mędrcem, który rozumie absolutnie wszystko — i uwłaczające ludzkiej godności realia, i nieunikniony w tej sytuacji gniew...

Słowa kluczowe

religia |joga |kultura indyjska |ruchy religijne

Streszczenie

Na pierwszy rzut oka Polska wydaje się skutecznie opierać procesowi sekularyzacji. Większość mieszkańców, przynajmniej tych, którzy deklarują swoje zaangażowanie religijne, jest chrześcijanami. W 2018 roku 86,6% Polaków określiło się jako katolicy (Rozkrut, 2018: 114). Zatem Polska z populacją wynoszącą obecnie 38,43 milionów ma większy odsetek obywateli deklarujących się jako katolicy niż jakikolwiek inny kraj w Europie, z wyjątkiem Malty...

Słowa kluczowe

Piero della Francesca |Euclid |geometry

Streszczenie

Piero della Francesca is best known as a painter but he was also a mathematician. His treatise De prospectiva pingendi is a superb example of a union between the fne arts and mathemati‑ cal sciences of arithmetic and geometry. In this paper, I explain some reasons why his paint‑ ing is considered as a part of perspective and, therefore, can be identifed with a branch of geometry.