Numer 18 (3/2017)
Redaktorzy: Fryderyk Kwiatkowski, Iga Łomanowska, Ewa Modzelewska
Spis treści
Strony
Pobierz
Łukasz Byrski
Ciała niebieskie i ich znaczenie w złożonych systemach pisma
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.01
7 – 30
PDF

Słowa kluczowe

ciała niebieskie |gwiazdy |starożytne religie |systemy pisma |kultury Wschodu |kultury Mezoameryki

Streszczenie

Wiele cywilizacji starożytnych wyjaśniało początki pisma, wskazując na działanie jakiegoś bóstwa, ale nie jest to jedyna rzecz łącząca systemy zapisu z religią. Poprzez analizę znaków w systemach pisma, które nie są alfabetyczne, można zaobserwować, iż idee religijne również je kształtowały. Jako dobry przykład mogą posłużyć przedstawienia gwiazdy lub innych ciał niebieskich. Ideogram gwiazdy jest obecny w pisanych świadectwach pozostawionych przez wielkie cywilizacje Mezopotamii, Egiptu, Chin, Doliny Indusu, Centralnego Meksyku i Majów. W ciągu wieków znaki te ewoluowały zarówno semantycznie, jak i wizualnie. Poza poziomem semantycznym, w którym gwiazda związana jest z niebem, istnieją także inne, mniej bezpośrednie znaczenia tego symbolu – jak powiązania z bogami, boginiami bądź też z boskością władców. Ideogramy-gwiazdy posiadały czasem różne warianty graficzne, które mogły modyfikować ich podstawowe znaczenie. Ponieważ rozumienie terminu „gwiazda” w każdym z systemów pisma pozostawało pod wpływem wierzeń religijnych, w przypadkach, gdy istnieją pisane źródła, użyteczne jest również ukazanie ich związku z mitologią oraz przedstawienie odpowiedniego mitu.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Ewa Modzelewska
Marcin Rosienkiewicz – współtwórca emigracyjnego środowiska literackiego w Stanach Zjednoczonych XIX wieku
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.02
31 – 49
PDF

Słowa kluczowe

Marcin Rosienkiewicz |emigracja |Stany Zjednoczone |XIX wiek

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie postaci i działalności Marcina Rosienkiewicza, niemal zapomnianego patrioty, autora pierwszej książki dla Polaków wydanej w Stanach Zjednoczonych, założyciela pierwszej polskiej szkoły w tym kraju, jak również biblioteki polskiej w Filadelfii, a także współzałożyciela Komitetu Polskiego, pierwszej polskiej organizacji w Ameryce. Praca stanowi pokłosie kilkumiesięcznych badań źródłowych prowadzonych przez autorkę w ramach stypendium Fundacji Kościuszkowskiej między innymi w Muzeum Polskim w Chicago, Historical Society of Pennsylvania, Ohio State University, jak również w Bibliotece Polskiej w Paryżu. W artykule szczególny nacisk został położony na nieznane fakty biograficzne, a także na literacką działalność Rosienkiewicza, nauczyciela krzemienieckiego, który po powstaniu listopadowym został internowany do Stanów Zjednoczonych w grupie 234 Polaków. W artykule omówiono jego współpracę z Julianem Ursynem Niemcewiczem, a także próby współtworzenia polsko-amerykańskiego środowiska literackiego oraz ocalenia od zapomnienia pamięci Polaków tworzących w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Blanka Skórska
O stereotypie „pani od polskiego” w opinii studentów
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.03
51 – 65
PDF

Słowa kluczowe

stereotyp |nauczyciel |język polski

Streszczenie

W artykule poruszono problem stereotypu konkretnego zawodu, mianowicie zawodu nauczycielki języka polskiego. Przedmiotem rozważań jest odtworzenie obrazu polonistki wyłaniającego się ze zgromadzonego materiału badawczego, pozyskanego dzięki opracowanej uprzednio ankiecie. Analiza danych pozwala stwierdzić, że w świadomości studentów funkcjonuje dość schematyczny wizerunek osoby uczącej języka ojczystego. Respondenci postrzegają ją przede wszystkim przez pryzmat wyglądu zewnętrznego, usposobienia i atrybutów.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Anna Wójciuk
Ekspresywność języka subkultury hip-hopowej
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.04
67 – 79
PDF

Słowa kluczowe

język |subkultura |subkultura hip-hopowa |ekspresywność

Streszczenie

W niniejszym artykule opisano ekspresywność języka subkultury hip-hopowej. Opierając się na teorii socjolektów, zaproponowanej przez Stanisława Grabiasa, autorka pokazała, że język członków subkultury hip-hopowej cechuje ekspresywność. Opisując ów język, autorka analizowała przede wszystkim teksty utworów muzycznych wykonywanych przez raperów, a także wypowiedzi twórców muzyki rap i innych członków subkultury hip-hopowej, które zostały zamieszczone na stronach internetowych.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Śląski w Katowicach
Mirosław Płonka
Nazi hunting jako performans – performatywność polowania na nazistów w świetle filozofii Hannah Arendt
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.05
81 – 96
PDF

Słowa kluczowe

polowanie na nazistów |Hannah Arendt |Klaus Barbie |Heinrich Reinefart

Streszczenie

Tematem pracy jest polowanie na nazistów jako zjawisko składające się z dwóch opozycji: widoczne/niewidoczne i widzialne/niewidzialne. Tekst bazuje na nich jako na punkcie wyjścia w badaniu performatywności polujących i nazistów, którzy ukrywając się, chcieli pozostać niewidoczni i w rezultacie niewidzialni. Finalnie autor pokazuje myślenie i chcenie jako podwalinę pod odtworzenie performatywności działania podmiotów biorących udział w polowaniu na nazistów.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Iga Łomanowska
Mikroświaty domowe i mentalne. O bohaterze filmu Uzak Nuri Bilge Ceylana
DOI: 10.26361/ZNTDH.08.2017.18.06
97 – 110
PDF

Słowa kluczowe

codzienność |kryzys |Turcja |hüzün

Streszczenie

Artykuł jest analizą filmu Uzak Nuri Bilge Ceylana (2002). Autorka skupia uwagę na głównym bohaterze tego obrazu – Mahmucie. Mężczyzna gości w swoim mieszkaniu kuzyna, który zaburza jego codzienną rutynę. Obecność przybysza skłania bohatera do udawania we własnym domu kogoś, kim nie jest. Opisując sytuację Mahmuta za pomocą kategorii i pojęć wywiedzionych z refleksji socjologicznej, Autorka zwraca uwagę na psychologiczne implikacje ingerencji w czyjąś codzienność.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Pobierz cały numer
1 – 114
PDF
Towarzystwo Doktorantów
Czapskich 4/14
e-ISSN 2082-9469
Uniwersytet Jagielloński
31-110 Kraków
ISSN 2299-1638