The Polish Journal of Aesthetics jest kwartalnikiem filozoficzno-estetycznym wydawanym przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pismo jest otwarte na różne orientacje filozoficzne i artystyczne; nawiązuje do interdyscyplinarnego charakteru wydawanej na początku lat sześćdziesiątych Estetyki, a następnie Studiów Estetycznych.
Pismo adresowane jest do szerokiego kręgu filozofów, estetyków, teoretyków i historyków sztuki oraz środowiska artystycznego. Tym samym, w obszar zainteresowań naukowych czasopisma wchodzi ogólna i szczegółowa problematyka filozoficzno-estetyczna różnych dziedzin sztuki, problemy teorii i historii sztuki, zagadnienia artystyczne.
Redakcja deklaruje, iż wersją pierwotną i referencyjną pisma jest wersja elektroniczna. Numer e-ISSN 2544-8242.
Dyscypliny przypisane do czasopisma
Czasopismo The Polish Journal of Aesthetics jest indeksowane w ramach:
The Central European Journal of Social Sciences and Humanities
http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/search/article.action?cid=19e7bd0f-aa01-465e-aab6-f2cb443cbe11
Index Copernicus International
http://www.indexcopernicus.com/
e-Publikacje Nauki Polskiej
PhilPapers. Online research in Philosophy
The European Reference Index for the Humanities and the Social Sciences (ERIH PLUS)
https://dbh.nsd.uib.no/publiseringskanaler/erihplus/
Central and Eastern European Online Library (CEEOL)
The Philosopher's Index
Polska Baza Cytowań POL-index
https://pbn.nauka.gov.pl/polindex-webapp/
ICI Journals Master List
https://journals.indexcopernicus.com/search/formjml
W roku dwutysięcznym dr hab. Leszek Sosnowski wystąpił z pomysłem założenia czasopisma filozoficzno-estetycznego. Jego ideę podjęli: prof. dr hab. Franciszek Chmielowski, dr hab. Piotr Mróz, dr hab. Andrzej Nowak (UJ) oraz dr Andrzej Warmiński (AP Kraków). Doprowadziło to do powstania periodyku, którego profil tematyczny wyrażało hasło: estetyka i krytyka artystyczna.
Autorzy projektu, przyjmując tak szeroką formułę, pozostawali w obszarze akademickiego świata filozofii i równocześnie wyrażali przekonanie o konieczności otwarcia łamów pisma na sztukę samą, w różnych postaciach wyrażaną przez artystów, krytyków oraz jej teoretyków. Epigramatycznie: konkrescencja konkretu i abstrakcji, a więc «zrastanie» efektów artystyczno-teoretycznych działań z filozoficznymi ideami, oto cel jaki przyświecał nam wówczas i przyświeca obecnie.
Jako autorzy projektu mamy na uwadze estetykę w jej szerokim, ale nie ekstrawaganckim rozumieniu. Ekstrawagancją bowiem było i jest, naszym zdaniem, traktowanie estetyki jako współczesnej filozofii pierwszej. Dla samej tej dziedziny jest to ekstrawagancja szkodliwa, miast rozwiązywać problemy dodatkowo je pomnaża. I nic tu nie zmienia godne lepszej sprawy samozadowolenie zwolenników tego pomysłu, zamiast bowiem zamierzonego efektu dowartościowania estetyki, mamy skutek odwrotny: obniżenie jej rangi i znaczenia.
Cóż to jednak jest estetyka szeroko rozumiana? To oczywiście ta estetyka, która wyrasta, za sprawą Aleksandra Baumgartena, z pnia epistemologicznego, lecz jej początki sięgają okresu sofistyczno-sokratejskiego przełomu humanistycznego, a kulminacją są dokonania Platona. Estetyka ta – sensu largo – mieści w sobie szeroki zakres refleksji, od lokującej się na obrzeżach filozofii sztuki (piękno czynów, charakterów) po samo jej centrum (piękno metafizyczne). W obu przypadkach mówimy o estetyce, ale mówimy to cum grano salis. Wszak metaforycznie, bądź metafizycznie rozumiana estetyka starożytna lub średniowieczna, w dosłownym znaczeniu, po prostu nie istnieje. Mówiąc na przykład o estetyce św. Tomasza popełniamy anachronizm, a jego jedynym uprawomocnieniem jest występowanie nie zawsze jasnych analogii oraz faktyczny wpływ myśli Akwinaty na to, co stanowi estetykę sensu stricto. Krótko mówiąc, ta estetyka filozoficzna jest rdzennym komponentem estetyki sensu largo. Mamy tu więc badania nad sztuką, twórczością, wartościami lub preferencjami, nad komunikacją za pomocą «gestów estetycznych» i jest jasne, że badania te prowadzone są, między innymi, przez socjologów, psychologów, cybernetyków czy teoretyków komunikacji oraz informacji. To wszystko także jest estetyką, acz jest nią na szczególnych prawach oraz przy wiadomych i jasnych ograniczeniach. Z jednej więc strony, estetyka szeroko rozumiana obejmuje to, co Maria Gołaszewska nazwała estetyką empiryczną. Z drugiej wszak strony nie widać powodu, aby nie zaliczać do estetyki zjawiska, które Stefan Morawski określił swego czasu mianem Deoestetyki. Dowodem niewiedzy i niekompetencji byłoby negowanie znaczenia namysłu nad Bogiem jako pięknem absolutnym i źródłem wszelkiego piękna doczesnego. Tak więc, w estetyce szeroko rozumianej jest miejsce dla analizy zjawisk w rodzaju mody obyczajowej czy politycznej, dla refleksji nad estetycznymi konsekwencjami współczesnej fizyki oraz matematyki, na przykład twierdzenia Emmy Noether, jak nad Whiteheadową koncepcją Boga jako poety świata.
Powyższe uwagi są szkicem kontekstu funkcjonowania pisma, nie zaś próbą zdefiniowania estetyk sensu largo czy sensu stricto. Jest to zarysowanie ich zakresu problemowego, i zarazem ukazanie ich współczesnego horyzontu. Co mieści się w jego zasięgu, może znaleźć dla siebie miejsce na łamach Estetyki i Krytyki.
WŁADYSŁAW STRÓŻEWSKI (President of Advisory Board)
TIZIANA ANDINO (University of Bologna, Italy)
NIGEL DOWER (University of Aberdeen, Professor Emeritus)
SAULIUS GENIUSAS (The Chinese University of Hong Kong)
JEAN GRONDIN (Université de Montréal, Canada)
CARL HUMPHRIES (Akademia Ignatianum in Kraków)
ASON JAGGAR (University of Colorado Boulder)
DALIUS JONKUS (Vytautas Magnus University, Kaunas, Latvia)
AKIKO KASUYA (Kyoto City University of Art)
CAROLYN KORSMEYER (University at Buffalo, New York)
LEO LUKS (Estonian University of Sciences)
DIANA TIETJENS MEYERS (University of Connecticut)
CARLA MILANI DAMIÃO (Universidade Federal de Goiás, Brasil)
MAURO PERANI (University of Bologna, Italy)
KIYOMITSU YUI (Kobe University)
Redaktor naczelny
Leszek Sosnowski
Zastępcy redaktora naczelnego
Dominika Czakon
Natalia Anna Michna
Sekretarz redakcji
Anna Kuchta
Członkowie redakcji
Klaudia Adamowicz
Marcin Lubecki
Gabriela Matusiak
Adrian Mróz
INSTYTUT FILOZOFII
UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI
Grodzka 52
31-044 Kraków
0048 694 963 587
