Numer 37 (1/2020)
Społeczeństwo cyborgów, ludzkość wzmocniona technologicznie
Redaktorzy: Andrzej Radomski, Michał Ostrowicki (Sidey Myoo), Kamil Stępień
Spis treści
Strony
Pobierz
Adrian Mróz
Superinteligentny lewiatan: zarys problemu autonomii człowieka a autonomizacja urządzeń
1 – 18
PDF

Słowa kluczowe

transhumanizm |autonomia |Filozofia Techniki |Lewiatan |Hobbes |sztuczna inteligencja |Maszyny Autonomiczne |smart cities

Streszczenie

Celem niniejszej pracy jest zastosowanie wizji „Lewiatana” Thomasa Hobbesa do koncepcji superinteligencji lub nadludzkiej inteligencji, które dyskutowane są wśród transhumanistów i poruszone przez takich filozofów i futurologów jak między innymi Nick Bostrom, Stanisław Lem albo Ray Kurzweil. Inspiracją mojej pracy były pytania w rodzaju: „kiedy człowiek przestaje być autonomicznym podmiotem?” albo „czy człowiek w ogóle może być samodzielny?”. Wydaje mi się, że takie pytania mogą się pojawić wtedy, kiedy człowieka rozpoznamy jako zwierzę polityczne (politikon zoon w sensie Arystotelesowskim). Albowiem trudno wyobrażać sobie wyłonienie pojęcia polityki wobec człowieka samotnego, to znaczy w izolacji od innych ludzi i bez odniesienia się lub ustosunkowania się do nich. Będę argumentował z perspektywy historyka ewolucyjnego. Za badaczy, którzy wnieśli istotny wkład do takiego stanowiska, można uznać Karola Darwina, Samuela Butlera, George’a Dysona i szczególnie Yuvala Noaha Harariego. Opieram się głównie na pracach dwóch ostatnich.


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Łukasz Rozmarynowski
Maszyny autoempatii. O empatycznym doświadczaniu siebie jako innego na wybranych przykładach współczesnej sztuki nowych mediów
19 – 39
PDF

Słowa kluczowe

empatia |inność |lustro |empatyczne doświadczanie siebie |sztuka nowych mediów

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza fenomenologiczna i hermeneutyczna wybranych dzieł współczesnej sztuki nowych mediów, które na różne sposoby problematyzują praktyki doświadczania przez widza swojego lustrzanego odbicia. Tekst podzielony jest na trzy części. Pierwsza z nich dotyczy ramy teoretycznej, w świetle której prowadzone są dalsze rozważania. Posiłkując się refleksją filozoficzną Paula Ricoeura, autor definiuje termin „empatyczne doświadczanie siebie” w kontekście sztuki nowych mediów. Próbuje określić specyfikę tego aktu i jego determinanty oraz podaje kryteria doboru dzieł do analiz. W części drugiej analizuje osiem przykładów dzieł sztuki nowych mediów, których odbiór implikuje przeżywanie empatycznego doświadczania siebie. Dzieła te problematyzują szczególne stany egzystencjalne człowieka, takie jak narodziny, próby postrzeżeniowego wyjścia poza przestrzeń fizyczną czy śmierć. W części ostatniej, podsumowując dotychczasowe rozważania, autor uzasadnia nowomaterialistyczny charakter analizowanych dzieł, objaśnia dokonującą się w nich podwójną dekontekstualizację oraz podkreśla „graniczność” doświadczeń odbioru tych dzieł.

Jarosław Maciejewski
Practical use of artbots in virtual worlds
40 – 62
PDF

Słowa kluczowe

Second Life |Bot |Artbot |Art |Net Art |Generative Art |Leonardo de Artbot

Streszczenie

For 17 years the estimated number of bots in the virtual world of Second Life (SL) is less than 1% and only about 15% of them are active. They deal with simple matters asked by their creators, e.g. managing a region, a group, working as a language translator, an avatar welcoming other avatars appearing in a given area, a catwalk model, etc. On average, for so many years various artists have tried to create bots in the field artistic, either using available programming libraries that support the Second Life protocol or using objects to create advanced choreographies in which they later embed their bots. In this article, a brief history of the creation of bots on the Internet will be discussed, examples of created artistic bots in Second Life will be given and the operation of the artbot created by me will be presented. People interested the bot have the opportunity to interact with it personally, e.g. by requesting the creation of a given work, with which they could later photograph and put on a joint exhibition.


INFORMACJE O AUTORZE

Politechnika Opolska
Iryna Ivaniuk
Oнтологія «часуюючого» простору в умовах інформаціоналізму (філософський аналіз)
63 – 83
PDF

Słowa kluczowe

topos |temporalność |przestrzeń „płynna” |wirtualność |informacjonalizm

Streszczenie

W artykule zostały zaproponowane różne interpretacje procesualistycznej czasowości przestrzeni w kontekście jej praktycznego istnienia społecznego. Analizując czasową perspektywę w ramach informacjonalizmu, autorka odnajduje zewnętrzny czas, który ma ściśle instrumentalne znaczenie, natomiast natura przestrzeni w ramach tego podejścia polega na ontologizacji „czasującego” człowieka, który zostaje twórcą, podmiotem oraz aktorem społecznych procesów.

Jacek Szymala
Filmowy obraz „trudnego braterstwa” polsko-ukraińskiego 1918-1921
84 – 112
PDF

Słowa kluczowe

historia wizualna |relacje polsko-ukraińskie 1918-1921 |wyprawa kijowska 1920

Streszczenie

Lata 1918-1921 to okres szczególnie skomplikowanych relacji polsko-ukraińskich, czas tworzenia się państw, czas wojen i sojuszy. Powstało na ten temat wiele filmów, które reprezentowały różne wersje tych wydarzeń. W artykule uporządkowano ten materiał z punktu widzenia historii wizualnej. W filmach radzieckich z lat 20. i 30. dominowały antypolskie interpretacje, eksponowano w nich aktywność ukraińską po stronie radzieckiej. Po wojnie trudno znaleźć w filmach aspekty polsko-ukraińskie, zwłaszcza dotyczące okresy tuż po Wielkiej Wojnie. Nowe możliwości pojawiły się po upadku ZSRR. Artykuł ma charakter jubileuszowy (100-lecie wyprawy kijowskiej, polsko-ukraińskiego sojuszu przeciwko bolszewikom w 1920 r.).


INFORMACJE O AUTORZE

Uniwersytet Wrocławski

Agnieszka Kościuk-Jarosz
Antologia tekstów polskiego kulturoznawstwa, czyli o poszukiwaniu wiedzy (recenzja)
114 – 122
PDF

Słowa kluczowe

kulturoznawstwo |dyscyplina naukowa |antologia

Streszczenie

Recenzja publikacji Antologia tekstów polskiego kulturoznawstwa, wydanej w 2017 roku w Gdańsku pod redakcją Piotra Jakuba Fereńskiego, Anny Gomóły i Krzysztofa Moraczewskiego. Omawiana książka przypomina tradycję kulturoznawczą, kierunki rozwoju, tematykę oraz możliwe drogi rozwoju dyscypliny w przyszłości. Prezentując wybrany dorobek kilku pokoleń badaczy kultury, pozostaje ważnym głosem w dyskusji nad tożsamością i odrębnością kulturoznawstwa jako nauki.

Pobierz cały numer
1 – 127
PDF
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4
ISSN 1642-9826
Instytut Nauk o Kulturze
20-031 Lublin