Słowa kluczowe

geoblokowanie |prawo konkurencji Unii Europejskiej |handel elektroniczny |antykonkurencyjne porozumienia |Jednolity Rynek Cyfrowy

Streszczenie

Podstawowym celem niniejszego artykułu jest ocena blokowania geograficznego w świetle prawa konkurencji Unii Europejskiej (UE). Geoblokowanie odnosi się do sytuacji, w której sprzedawcy detaliczni i dostawcy treści cyfrowych uniemożliwiają klientom internetowym kupowanie towarów konsumenckich lub korzystanie z usług dostępu do zasobów cyfrowych z powodu lokalizacji lub państwa zamieszkania osoby kupującej. Obecnie to szczególne transgraniczne ograniczenie sprzedaży internetowej jest jedną z głównych trosk Komisji Europejskiej, która 6 maja 2015 roku rozpoczęła badanie sektorowe prawa konkurencji UE w handlu elektronicznym. Wstępne wnioski z badania sektorowego wskazują, że blokowanie geograficzne jest powszechne w Unii. Powstaje zatem pytanie, czy art. 101 (1) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) jest wystarczającym i odpowiednim narzędziem do czynnego wzmocnienia funkcjonowania Jednolitego Rynku Cyfrowego poprzez zwalczanie „nieuzasadnionego” geoblokowania.

Słowa kluczowe

samodzielność jurysdykcyjna |procedura karna |procedura cywilna |procedura sądowoadministracyjna

Streszczenie

Niniejszy artykuł traktuje o samodzielności jurysdykcyjnej sądu w prawie państwowym. W tekście zaprezentowano definicje i rozwój historyczny samodzielności jurysdykcyjnej. Ukazany został również zakres samodzielności jurysdykcyjnej sądu państwowego w trzech procedurach: karnej, cywilnej i sądowoadministracyjnej, ze wskazaniem na istotne różnice w podejściu do samodzielności jurysdykcyjnej w każdej z nich.

Słowa kluczowe

ocena wpływu |umowa handlowa |ochrona zdrowia

Streszczenie

Celem artykułu jest zidentyfikowanie wpływu Transatlantyckiego Partnerstwa w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) pomiędzy Unia Europejską (UE) i Stanami Zjednoczonymi na ochronę zdrowia. System ochrony zdrowia jest regulowany zarówno w państwach członkowskich Unii Europejskiej, jak i w Stanach Zjednoczonych. Różnice w przepisach prawnych w zakresie świadczenia usług opieki zdrowotnej czy wprowadzania do obrotu produktów w ramach tej opieki, bezpieczeństwa i inspekcji w sektorze ochrony zdrowia występują na poziomie relacji między UE i Stanami Zjednoczonymi oraz pomiędzy państwami członkowskimi UE i poszczególnymi stanami. Zawarcie umowy obejmującej wyżej wskazany zakres tematyczny będzie wymagało dostosowania porządków prawnych oraz ustanowienia nowych regulacji lub wyłączeń, jeśli strony nie doszły do porozumienia w określonym przypadku lub zdecydowały się uznać odrębne regulacje.

Słowa kluczowe

Grecja |herold |proksen |dyplomacja

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie korzeni dyplomacji europejskiej, sięgających czasów antycznej Grecji. Na wstępie podana zostanie etymologia słowa „dyplomacja” oraz jedna z pierwszych jej definicji, stworzona przez słynnego rzymskiego jurystę i filozofa, Cycerona. W dalszej części przedstawiony będzie zarys historii i relacji pomiędzy greckimi poleis, czyli podstawowymi komórkami ówczesnej sceny politycznej, a także pierwsze ogólnogreckie prawo, zobowiązujące do udzielenia podróżnym gościny, stanowiące fundament późniejszych relacji. Wreszcie zaprezentowane zostaną dwie najistotniejsze instytucje, których działalność stanowiła początki rozwoju dyplomacji. Genezę herolda można wywieść już z tekstu Iliady, a jego rola wielokrotnie podkreślana jest w rozmaitych źródłach, od relacji historycznych po literaturę. Drugą instytucją jest zaś charakterystyczna dla Grecji proksenia, bazująca na dotychczasowych zasadach prawa gościnności. Artykuł ma przedstawić istotne funkcje pełnione przez tych protodyplomatów oraz uzmysłowić, iż wzajemne relacje oparte na dyplomacji sięgają dużo wcześniej niż nowożytne traktaty, a nawet słynne prawo rzymskie.

Słowa kluczowe

odpowiedzialność karna |procedura medyczna bez zgody pacjenta |prawnie chroniony interes |interwencja medyczna

Streszczenie

Przedmiotem niniejszego opracowania jest omówienie występku wykonania zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta, uregulowanego w art. 192 kodeksu karnego. Najwięcej uwagi poświęcono analizie znamion przedmiotowych opisywanego typu czynu zabronionego, także w kontekście dobra prawnego chronionego omawianym przepisem. Komentarzowi zostało poddane każde znamię owego typu czynu zabronionego poprzez ścisłe nawiązanie do regulacji ustawowych z zakresu prawa medycznego, przede wszystkim Ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z 1996 roku oraz Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z 2008 roku. Wyrażono pogląd, że niniejszy przepis wymaga innego sformułowania, tak by objęty nim zakres penalizacji nie budził wątpliwości i lepiej wypełniał zakładane cele ochronne. W końcowej części artykułu zaproponowano nowe brzmienie przepisu.

Słowa kluczowe

marka narodowa |reputacja państwa |miękka siła |świadomość ekologiczna

Streszczenie

W artykule przedstawiono podstawowe założenia dotyczące postrzegania państw na arenie międzynarodowej w kontekście świadomości ekologicznej. Oprócz przeglądu dokonań teoretycznych przedstawione zostały wyniki dotychczasowych badań opinii publicznej w tym wymiarze. Za cel artykułu przyjęto przeanalizowanie zależności zachodzących pomiędzy stanem środowiska naturalnego i działaniami państw Unii Europejskiej w obszarze jego ochrony a ich postrzeganiem przez opinię publiczną na arenie międzynarodowej. W badaniach wykorzystano analizę korelacji rang Spearmana.

Słowa kluczowe

minister sprawiedliwości |kasacja |postępowanie karne |konstytucja

Streszczenie

Niniejszy artykuł jest próbą oceny wpływu władzy wykonawczej w osobie ministra sprawiedliwości w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, szczególnie w zakresie postępowania kasacyjnego w procesie karnym, w którym został on ponownie wyznaczony jako podmiot mający kompetencje do złożenia skargi. Analiza obejmuje zarówno aspekt konstytucyjny, jak i proceduralny, wraz ze wskazaniem drogi legislacyjnej na tle omawianego art. 521 k.p.k. Ocena nowych regulacji pozwala odpowiedzieć na pytania, czy zmiany były konieczne, w jakim stopniu były one zgodne z konstytucyjną zasadą separacji i równoważenia władz, wymogiem niezawisłości sędziów i niezależności sądu, oraz jak daleko dokonano przebudowy modelu kontroli kasacyjnej, znacznie zwiększając inne niż wcześniej funkcje Sądu Najwyższego.

Słowa kluczowe

reklama |prawo |społeczeństwo |leki

Streszczenie

Celem niniejszej pracy jest analiza regulacji prawnych dotyczących reklamy produktów leczniczych kierowanej do publicznej wiadomości. W opracowaniu przedstawiono genezę oraz rozwój polskiego ustawodawstwa w omawianym aspekcie, uwzględniając wpływ prawa unijnego (wspólnotowego) na kształt norm krajowych. Zaprezentowano aktualne rozwiązania prawne dotyczące reklamy produktów leczniczych w prawie polskim, definiując kluczowe pojęcia oraz zwracając uwagę na formy reklamy produktów leczniczych (reklamę kierowaną do ogółu społeczeństwa oraz reklamę kierowaną do podmiotów profesjonalnych) i związane z tym konsekwencje dla działalności marketingowej. Szczegółowej analizie poddano normatywne ograniczenia reklamy produktów leczniczych kierowanej do ogółu społeczeństwa. Dokonano egzegezy polskich i unijnych regulacji prawnych w tym zakresie, odwołując się przy tym do poglądów doktryny, orzecznictwa sądowego oraz decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego.

Słowa kluczowe

Europejska Konwencja Praw Człowieka |Europejski Trybunał Praw Człowieka |wolność słowa |swoboda prasy |dziennikarz

Streszczenie

Artykuł porusza problematykę interpretacji prawa do swobody wypowiedzi (art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka) w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. EKPC jest częścią polskiego porządku prawnego i tylko znajomość orzecznictwa ETPC pozwala na zrozumienie treści tego prawa. W artykule poruszono kwestie związane z interpretowanym pojęciem, a także możliwymi ograniczeniami prawa do swobody wypowiedzi wynikającymi z art. 10 ust. 2 EKPC. W dalszej części przytoczono główne tezy najistotniejszych orzeczeń ETPC odnoszących się do prawa do swobody wypowiedzi w kontekście procesu karnego i cywilnego w ogólności, a ponadto dotyczących zarówno oskarżonego, jak i pokrzywdzonego. W podsumowaniu wskazano na rolę prasy we współczesnym społeczeństwie i znaczenie EKPC dla ochrony jej wolności.

Słowa kluczowe

międzynarodowe prawo humanitarne |zasady użycia siły |współczesne konflikty zbrojne

Streszczenie

Zarysowuje się ogromna różnica i dysproporcja między działaniami militarnymi w XXI wieku i w okresie go poprzedzającym. Nowoczesne operacje zbrojne, przeprowadzane we wrogich środowiskach, wymagają harmonizacji wielu czynników. Artykuł prezentuje trudności wiążące się z zastosowaniem rules of engagement – w polskiej nomenklaturze wojskowej zwanych także zasadami użycia siły – przez jednostki biorące udział w bezpośrednich kontaktach na wrogim terytorium. Podkreślenia wymaga znaczenie przedmiotowych zasad w kontekście podniesienia bezpieczeństwa kombatantów, jak i niekombatantów, którzy objęci są szczególną ochroną prawnomiędzynarodową. Pierwszorzędnym celem ustalenia zasad użycia siły było określenie wskazówek jego dopuszczalności, zwłaszcza w samoobronie, oraz dostarczenie narzędzia oceny jego proporcjonalności i konieczności. W pracy oceniono, na ile efekt ten udało się osiągnąć dzięki obecnie obowiązującym zasadom użycia siły. Autor podkreśla negatywny wpływ błędnie skonstruowanych zasad na stan psychiczny walczących oraz ogólną liczbę ofiar.

Słowa kluczowe

human rights |legitimacy of power |legality |elections |legitimization |falsifications of voting results

Streszczenie

The legitimacy of power is a feature of authority, which is obtained and exercised in compliance with human rights and principles of legality. Election, in democratic states, is a way of achieving power, when people give power to persons whom they consider to be honest, just and able to rule the state. There are various conditions and types of the legitimacy of power according to M. Weber, D. Beetham, J. d’Aspremont and others, but prerequisite to recognize that power (legitimacy of power) are results of elections which are considered being fair. In my opinion, contemporary elections have a significant impact on recognition of the power legitimacy. International community recognizes the legitimacy of power relying on voting results as a decision of citizens. Problem of power legitimacy in case of falsification of the election results is hidden information about it. Often there is no documentary proofs considered that results are falsified. Authorities have too much impact on recognition of legitimacy and citizens often don’t have possibility to prove illegitimacy. If legitimacy is regarded as equivalent to legality, then its other characteristics are dismissed. In this paper the legitimacy and the legality are divided.

Falsifications violate human rights and such power can’t be recognized as legitimate. Persons who achieve power in an unfair way usually conduct unfair politics. In the paper positions of aforementioned scholars concerning the legitimacy of power, election reality and contemporary process recognition of the legitimacy are analyzed.

Types of the legitimacy taking into account the election results, hidden information about falsifications, counterfeit legality, fundamentals of power legitimacy according to natural law viewpoint and people’s positions to power legitimacy.

Elections falsifications without proofs is background for recognition of illegitimacy of power. This research is a new viewpoint on the problem of the legitimacy of power.

Słowa kluczowe

patent law |compulsory license |developing countries |WTO

Streszczenie

The World Health Organization has once declared antiretroviral therapy a state of global emergency. It has initiated a difficult process of change of international policies on export of patent-protected pharmaceutical products to developing countries. Since the World Trade Organization (WTO) adopted the “Declaration on the TRIPS Agreement and Public Health” at its 4th Ministerial Conference in Doha, the public health activists seemed to believe that once it will be implemented, there is hope for third world countries which combat HIV/AIDS epidemic. It was not a long time after when it turned out that such a complex problem consisting of polar opposite interests cannot be handled in the traditional manner of adopting universal provisions of international law. The article focuses on the circumstances which have been a starting point for one of the most controversial policies undertaken by the WTO countries. It shows the consequences of putting into practice the reform of the Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights. The aim of the article is to summarize experience of past two decades of tackling the problem and to assess the approach that has been undertaken by the involved countries.

Słowa kluczowe

polisolokata |ubezpieczenie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym |UFK |klauzule abuzywne |świadczenie główne

Streszczenie

Umowy ubezpieczeń z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) oraz polisolokaty wzbudzają od kilku lat kontrowersje. Na mocy zawartej umowy ubezpieczony zobowiązuje się do terminowych wpłat na fundusze inwestycyjne, które osiągać powinny zamierzone zyski. Jednak w przypadku niewypracowania zysku i decyzji ubezpieczonego o przedterminowym rozwiązaniu umowy najczęściej dochodzi do prawie całkowitej lub znaczącej utraty zainwestowanego kapitału. Dzieje się tak dlatego, że w ogólnych warunkach umowy ubezpieczyciel zawiera ukrytą opłatę likwidacyjną (sformułowaną jako „świadczenie wykupu” lub „wartość wykupu”), która wynosi zazwyczaj od kilkudziesięciu procent do nawet pełnej wartości powierzonej ubezpieczycielowi sumy pieniężnej. W niniejszej publikacji zaprezentowane są argumenty, które przemawiają za możliwością przeprowadzenia konkretnej kontroli abuzywności postanowień umowy dotyczących świadczenia wykupu.

Słowa kluczowe

odpowiedzialność dyscyplinarna |przewinienie dyscyplinarne |odpowiedzialność represyjna |analogia w prawie |odpowiednie stosowanie przepisów |okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną

Streszczenie

Autor zakłada zasadność rozróżnienia pojęć odpowiedzialności karnej sensu stricto i odpowiedzialności karnej sensu largo (odpowiedzialności represyjnej). Konstytucyjne gwarancje w zakresie prawa karnego odnoszą się do każdego rodzaju odpowiedzialności represyjnej, w tym do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Przepisy prawa dyscyplinarnego najczęściej przewidują nakaz odpowiedniego stosowania uregulowań kodeksu postępowania karnego, nie odnosząc się do kwestii stosowania przepisów kodeksu karnego. W doktrynie oraz orzecznictwie, uwzględniając przeważnie argumenty funkcjonalne, najczęściej przyjmuje się możliwość stosowania przepisów prawa karnego materialnego w postępowaniu dyscyplinarnym.

Z uwagi na racjonalność reakcji prawnej przewidzianej przepisami prawa dyscyplinarnego szczególnie istotne jest rozstrzygnięcie kwestii odpowiedniego stosowania przepisów formułujących okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną. Autor proponuje spojrzenie na ten problem nie tylko z perspektywy wykładni funkcjonalnej, ale też w oparciu o analizę normatywną i teoretyczno-dogmatyczną. Dochodzi do wniosku, że możliwe jest odpowiednie stosowanie tych przepisów w postępowaniu dyscyplinarnym.

W tekście rozważane są również konsekwencje normatywne wprowadzania uregulowań nakazujących odpowiednie stosowanie konkretnych przepisów ustawy karnej materialnej wobec przewinień dyscyplinarnych. Sformułowany zostaje postulat de lege ferenda o zasadności wprowadzania uregulowań nakazujących odpowiednie stosowanie wszystkich przepisów kodeksu karnego, z wyjątkiem enumeratywnie wyliczonych przepisów nieprzystających do danych uregulowań dyscyplinarnoprawnych.

Słowa kluczowe

ONZ |rezolucje |Rada Bezpieczeństwa

Streszczenie

W artykule przedstawione są rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z 2015 roku. Pierwsza część zawiera wprowadzenie teoretyczne do zagadnienia rezolucji, wyjaśnienie najważniejszych pojęć oraz roli rezolucji w prawie międzynarodowym. Następnie autor omawia wybrane rezolucje, wyjaśnia ich najważniejsze elementy oraz stara się odpowiedzieć na pytanie o skuteczność i aktualność działań Rady Bezpieczeństwa w odniesieniu do bezpieczeństwa międzynarodowego. W podsumowaniu przybliżone zostają działania Rady wobec nowych problemów zagrażających stabilności na świecie.

Słowa kluczowe

odpowiedzialność odszkodowawcza państwa |odpowiedzialność odszkodowawcza administracji |odszkodowanie

Streszczenie

Współcześnie problem odszkodowania za niezgodne z prawem działania organów władzy publicznej nabiera szczególnego znaczenia, a kompensata wyrządzonych przez nie szkód stanowi jeden z podstawowych filarów ochrony wartości, jakie niesie z sobą demokratyczne państwo prawa. Zgodnie z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, która została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Artykuł 417 § 1 k.c. precyzuje, że za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Analiza powołanych przepisów wskazuje, że ustawodawca dość lakonicznie określił katalog podmiotów uprawnionych do tego odszkodowania, dlatego niezbędne jest podjęcie szczegółowych zabiegów interpretacyjnych w tym zakresie.

Słowa kluczowe

prawo karne porównawcze |prawo karne Ukrainy |prawo karne Rosji |prawo karne Polski

Streszczenie

Poniższy artykuł dotyczy kwestii użycia instrumentów prawnoporównawczych w prawie karnym. Autor podejmuje próbę przedstawienia metodologicznych i praktycznych aspektów procesu prawnoporównawczego poprzez odniesienie do najpopularniejszych modeli procesu porównawczego, jak również prezentuje wstępnie różnice pomiędzy systemami karnymi Polski, Ukrainy oraz Rosji. Analizie poddane zostają podstawowe zagadnienia badanych systemów: różnice pomiędzy strukturą kodeksów karnych, systemem kar itd. Opracowanie może być wstępem do dalszych badań prawnoporównawczych w zakresie prawa karnego Polski, Ukrainy oraz Rosji.

Słowa kluczowe

pomoc państwa |media publiczne |polityka medialna Unii Europejskiej |Altmark |pomoc de minimis

Streszczenie

Przedmiotem artykułu są regulacje unijne dotyczące dozwolonej pomocy udzielanej mediom publicznym przez państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz praktyka ich stosowania. Celem badań jest weryfikacja następującej tezy: prawo Unii Europejskiej w sposób ogólny reguluje kwestie dozwolonej pomocy państwa dla mediów publicznych, natomiast szczegółowe wytyczne formułowane są ad causum, w wyniku kontroli Komisji Europejskiej i pod wpływem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W pierwszej części autorka przedstawi regulacje unijne obowiązujące w przedmiotowej dziedzinie. Istotne znaczenie dla sektorowych zasad udzielania i kontroli pomocy państwa w obszarze radiofonii i telewizji ma komunikat Komisji z 2009 roku w sprawie stosowania zasad pomocy państwa wobec radiofonii i telewizji publicznej (Dz. Urz. UE C 257 z dnia 27 października 2009 roku). Następnie omówione zostaną wybrane orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, istotne z punktu widzenia zasad udzielania przez państwo pomocy dla mediów publicznych.